«Η λύση στην ουκρανική τραγωδία θα εξαρτηθεί κατά 99% από τη σχέση μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας, η οποία είναι απολύτως ειρηνική. Από την άλλη πλευρά, είναι αρκετά γελοίο, αν όχι τραγικό, αυτό το καθυστερημένο ευρωπαϊκό κάλεσμα αφύπνισης από έναν ανάπηρο ηγέτη όπως ο Μακρόν. Ξέρουμε πολύ καλά ποια είναι η πολιτική κατάσταση στη Γαλλία, τι εξουσία έχει αυτή τη στιγμή ο πρόεδρος Μακρόν». Αυτά είναι τα λόγια που εκφώνησε στα μικρόφωνα του 5 Notizie, στο Radio Cusano Campus, ο φιλόσοφος Massimo Cacciari σχετικά με τη σύνοδο κορυφής για την κρίση που διοργανώνει στο Παρίσι ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron, ο οποίος συγκεντρώνει σήμερα το απόγευμα τους σημαντικότερους Ευρωπαίους ηγέτες για να συζητήσουν την τύχη της Ουκρανίας.
'Η Ευρώπη δεν έκανε τίποτα για να αποτρέψει τον πόλεμο', εξηγεί ο Cacciari, 'και αυτό ήταν απολύτως δυνατό, διότι ο εμφύλιος πόλεμος στην Ουκρανία ξεκίνησε πριν από τουλάχιστον 10 χρόνια. Η ΕΕ δεν έχει κάνει καμία πρόταση για την επίλυσή του. Τι θα ήθελε τώρα; Τι λόγο θα μπορούσε ρεαλιστικά να απαιτήσει; Αυτά είναι πράγματα που, επαναλαμβάνω, αν δεν ήταν τραγικά, θα ήταν γελοία».
Όσον αφορά τις δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι ότι θα υπάρξει θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και για την Ευρώπη, ο Cacciari συμφωνεί, αλλά ταυτόχρονα ο ενθουσιασμός του ηγέτη της Forza Italia: «Για πολλούς λόγους θα υπάρχουν και μερικοί Ευρωπαίοι στο τραπέζι, ιδίως επειδή θα γίνει προσπάθεια να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως συνέβη και με άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Αλλά είναι σαφές ότι το οδυνηρό σχήμα που έκανε η Ευρώπη σε αυτή την τραγωδία δεν θα σβηστεί ποτέ και θα παραμείνει απολύτως ανεξίτηλο. Και πρέπει να πω με βαριά καρδιά ότι όταν ο αναπληρωτής του Τραμπ, ο Τζέι Ντι Βανς, λέει, αν και με πιο ευγενικούς όρους, το ίδιο πράγμα με τον Πούτιν, δηλαδή ότι η πολιτική Ευρώπη έχει τελειώσει, έχει απόλυτο δίκιο».
Ο φιλόσοφος επαναλαμβάνει την κριτική του στην Ευρώπη: «Είμαστε πολιτικά αποκομμένοι από τα πάντα. Είναι σαφές ότι τα διεθνή ζητήματα ορισμένου βεληνεκούς, όπως η Ουκρανία ή η Μέση Ανατολή, είναι πλέον εντελώς εκτός της εμβέλειας της Ευρώπης. Ακούω ανθρώπους να λένε ότι η Ευρώπη κινδυνεύει να αποδιαρθρωθεί, αλλά κάτι περισσότερο από αυτό είναι αδύνατο. Πλάκα μου κάνετε; Πραγματικά πιστεύω ότι μέχρι τώρα η συντροφική φλυαρία έχει βυθίσει κάθε κομμάτι τεκμηριωμένου συλλογισμού. Δεν υπάρχει πλέον ούτε καν οικονομική συνοχή μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών, ούτε από άποψη κοινωνικής, φορολογικής, χρηματοπιστωτικής, ενεργειακής πολιτικής».
Και προσθέτει: «Αλλά για ποιο πράγμα μιλάμε; Η Ευρώπη είναι μια ενότητα της αγοράς, μια νομισματική ενότητα χωρίς καμία μορφή κεντρικής κυβέρνησης, και έτσι ο σχεδιασμός των φιλοευρωπαίων ηγετών όπως ο Ciampi και ο Prodi, οι οποίοι στις δεκαετίες του 1980 και του 1990 πίστευαν ότι θα μπορούσαν να επιταχύνουν τη νομισματική ενότητα και στη συνέχεια να επιβάλλουν όλο και υψηλότερες και πιο ώριμες μορφές οικονομικής, φορολογικής, χρηματοπιστωτικής και εξωτερικής πολιτικής, απέτυχε. Αυτή η γενναιόδωρη προοπτική, αυτή του να πηδήξει κανείς με την καρδιά του πάνω από το εμπόδιο, απέτυχε. Τα υπόλοιπα είναι φλυαρία».
Ο Cacciari καταλήγει: «Ο κίνδυνος να τελειώσει η Ευρωπαϊκή Ένωση; Υπάρχει. Μέχρι τώρα οι ανατολικές χώρες έχουν μια πολιτιστική και πολιτική, καθώς και οικονομική, γραμμή που είναι πολύ διαφορετική από αυτά που ήταν τα ιδρυτικά ιδεώδη της Ένωσης. Δεν αυξάνονται μόνο οι αποκλίσεις των συμφερόντων, αλλά και οι αποκλίσεις των κοινωνικοπολιτισμικών απόψεων».
(ΑΠΟ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ IL FATTO QUOTIDIANO 17/2/2024)
