Ένας χρόνος από τη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία
Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται καταστροφικός χωρίς ορατό τέλος. Τα ελληνικά νοικοκυριά δεν αποταμιεύουν. Συναγερμός για τις παιδογκολογικές μονάδες
 |
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει φύγει από τα πολλά πρωτοσέλιδα και δεν απασχολεί επί μακρόν τα δελτία ειδήσεων, ούτε τόσο τα ΜΚΔ, αλλά συνεχίζεται καταστροφικός και χωρίς ορατό τέλος. Έχοντας μετατραπεί σε έναν proxy-πόλεμο ΝΑΤΟ-Ρωσίας, έχει αναδιατάξει όχι μόνο το γεωπολιτικό πεδίο, αλλά έχει ρίξει βόμβα και στην οικονομική τάξη πραγμάτων προκαλώντας τεράστια προβλήματα όχι μόνο στις εμπόλεμες χώρες και σε όσες συνορεύουν με αυτές, αλλά και στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη.
Διαβάστε:
The Guardian | Shaun Walker, Isobel Koshiw, Pjotr Sauer, Morten Risberg, Liz Cookman, Luke Harding: Mariupol The ruin of a city
Ο απολογισμός των θυμάτων είναι φρικτός: σύμφωνα με τον ΟΗΕ πάνω από 8.000 είναι οι επιβεβαιωμένοι άμαχοι νεκροί της εισβολής, και πάνω από 13.000 οι τραυματίες. Το μεγαλύτερο μέρος των θυμάτων - στα οποία περιλαμβάνονται πάνω από 400 νεκρά παιδιά και πάνω από 900 τραυματισμένα - επλήγησαν στις εμπόλεμες ζώνες. Όσο για τους αριθμούς των νεκρών στρατιωτών, αυτοί είναι πιο ρευστοί (εδώ μια καταγραφή των διαφορετικών εκτιμήσεων). Δυτικές πηγές μιλούν για 180.000 νεκρούς Ρώσους στρατιώτες, εθελοντές και μισθοφόρους και 100.000 Ουκρανούς. Οι Βρετανικές πηγές ανεβάζουν τις απώλειες των Ρώσων στις 200.000 (60.000 από τον τακτικό στρατό). Οι Ουκρανοί υπολογίζουν τις απώλειες των Ρώσων στο πεδίο των μαχών στους 144.270 μέχρι την εβδομάδα που πέρασε, ενώ οι Ρώσοι τους υπολογίζουν στους 6.000, παρότι ανεξάρτητες δημοσιογραφικές έρευνες στη Ρωσία για δημοσιοποιημένους θανάτους στρατιωτών έχουν ήδη καταγράψει πάνω από 14.000:
Moscow Times | Nurbek Savitahunov: One Year of Russia’s War on Ukraine, in Graphs
Ο αριθμός των προσφύγων του πολέμου είναι εξωπραγματικός: 14 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους σύμφωνα με τον ΟΗΕ. 8 εκατομμύρια είναι οι πρόσφυγες στο εξωτερικό, από ένα εκατομμύριο περίπου βρίσκονται στην Γερμανία και την Πολωνία (και μόλις ~20.000 στην Ελλάδα) και περί τα 2,8 εκατομμύρια στη Ρωσία. Μαζική ήταν και η έξοδος Ρώσων πολιτών από τη Ρωσία για να αποφύγουν τον πόλεμο, καθώς πάνω από 700.000 Ρώσοι βρήκαν καταφύγιο σε τρίτες χώρες.
Όσο για τις οικονομικές επιπτώσεις: παρότι ο ασυνήθιστα ήπιος χειμώνας στην ΕΕ άμβλυνε την αιχμή του “ενεργειακού πολέμου”, η πληθωριστική κρίση και οι ενεργειακή στροφή προς το ακριβότερο LNG επιταχύνουν μεν την κλιματική μετάβαση, αλλά εγγυώνται πως το 2023 θα είναι χρονιά ύφεσης στην ΕΕ. Η ίδια η Ρωσία έχει πληγεί από τις κυρώσεις της Δύσης, αλλά λιγότερο από ότι αρχικά εκτιμούσαν οι Αμερικάνοι και οι Ευρωπαίοι αναλυτές. Η Ρωσία αντιστάθμισε εν μέρει την απώλεια του μεριδίου στην αγορά της Ευρώπης από την αύξηση των εξαγωγών υδρογονανθράκων στην Κίνα, την Ινδία και την Τουρκία μεταξύ άλλων, αλλά παραμένει σε σχετικά δυσχερή θέση παρότι η αντοχή της οικονομίας της προβληματίζει τους δυτικούς αναλυτές. Η Ουκρανία από την άλλη έχει χάσει το 33% του ΑΕΠ της το 2022 και είναι εξαρτημένη από την βοήθεια της Δύσης, ενώ πρωτοφανώς για εμπόλεμη περίοδο η κυβέρνησή της βρήκε την ευκαιρία να περάσει μια εξόχως αντεργατική νομοθεσία.
International Bar Association | Sophie Cameron: Ukraine and the energy markets
Politico | Barbara Moens, Leonie Kijewski: Western sanctions didn’t stop the war. Were they worth it?
Ο πόλεμος έχει επιταχύνει τη διεύρυνση του νεοψυχροπολεμικού ρήγματος, που φαίνεται να κλονίζει και τις θριαμβευτικές αναφορές στο “ελεύθερο εμπόριο”. Οι οικονομικές συνέπειες του πολέμου είναι σκληρές, αλλά οι αναλυτές παρηγορούνται με τη σκέψη πως θα μπορούσε να είναι και χειρότερες. Παρότι οι τιμές των τροφίμων έχουν αποκλιμακωθεί από την περίοδο της έναρξης του πολέμου, παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα. Όλος ο αναπτυσσόμενος κόσμος δοκιμάστηκε και δοκιμάζεται από τη Ρωσική εισβολή και των πόλεμο των κυρώσεων, ιδίως η Αφρική.
NPR | Scott Neuman, Alyson Hurt: The ripple effects of Russia's war in Ukraine continue to change the world
GIS | Rudolf G. Adam: Beyond Russia’s war against Ukraine
University of Florida | Eric Hamilton: The global supply chain consequences of the Russia-Ukraine war
Η έκθεση του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ και η αύξηση των ανισοτήτων
Η έκθεση του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ για τα εισοδήματα και τις δαπάνες των νοικοκυριών στη χώρα μας το 2022 επιβεβαιώνει αυτό που είναι από πολλές πλευρές γνωστό: δείχνει πως η διεύρυνση των ανισοτήτων συνεχίζεται στη χώρα μας, με νέα ορμή μετά την πανδημική παρένθεση και την έξαρση του πληθωρισμού. Ανάμεσα στα ευρήματα, τα οποία εικονογραφούν αυτό το άνοιγμα της ψαλίδας μαζί με την σχεδόν μόνιμη εκπτώχευση ενός μεγάλου τμήματος του πληθυσμού (που κρατά από την αρχή της κρίσης), είναι μεταξύ άλλων:
Η αδυναμία να ανταπεξέλθει το 18,7% των νοικοκυριών σε ένα απαραίτητο έκτακτο έξοδο 500€ (αύξηση κατά 4,2% από πέρυσι) και η δυνατότητα αντιμετώπισης ενός τέτοιου εξόδου με “μεγάλη δυσκολία” (40,5% των νοικοκυριών, αύξηση 8,1% σε σχέση με πέρυσι).
Το 11,9% των νοικοκυριών “δήλωσε ότι τα εισοδήματά του δεν επαρκούν για να καλύψουν ούτε τις βασικές του ανάγκες” αύξηση κατά 0,5% από πέρυσι, αλλά όπως σημειώνει η έκθεση “57,3% [των ερωτώμενων] δήλωσαν πως χρειάζεται να κάνουν περικοπές για να καλύψουν τα αναγκαία, ποσοστό σημαντικά αυξημένο σε σχέση τόσο με την έρευνα του 2021
(42,3%) όσο και με τις έρευνες του 2020 (47,9%) και του 2019 (48,7%)”Όσο πιο φτωχός είσαι, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να έχεις γίνει φτωχότερος μέσα στο 2022, αντιστρόφως όσο πιο πλούσιος, τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα να έχεις γίνει πλουσιότερος:
Πηγή ΙΜΕ_ΓΣΕΒΕΕ
Ο αριθμός των νοικοκυριών που δεν μπορούν να αποταμιεύσουν τίποτα, γνώρισε νέα άνοδο μετά από μικρή περίοδο σταθεροποίησης στο 80%, συντηρώντας ένα ευρύτατο (>80%) στρώμα περιουσιακά φτωχών που παραμένει σε τρομακτικά ύψη από την αρχή της κρίσης. Αξίζει να σημειωθεί πως αυτό συμβαίνει σε μια περίοδο από την πανδημία και μετά, που οι καταθέσεις στις τράπεζες αυξάνονται ταχύτατα - και έτσι επιβεβαιώνεται πως η αύξηση αυτή αφορά την ανώτατη κορυφή της εισοδηματικής πυραμίδας. Τη “λεπτομέρεια” αυτή την είχε σημειώσει άλλωστε ένας από εμάς, πέρυσι, όταν ο διοικητής της ΤτΕ μιλούσε περί “συσσώρευσης” καταθετικού “λίπους” μετά την πανδημία που θα προστατεύσει τους Έλληνες πολίτες από την άνοδο των τιμών.
 |
Τα δεδομένα της έρευνας παρουσιάζουν για άλλη μια χρονιά την εικόνα μιας αποδυναμωμένης και αποθαρρυμένης κοινωνίας, με περαιτέρω όξυνση των ανισοτήτων σε ένα περιβάλλον απώλειας αγοραστικής αξίας πολύ ταχύτερης από τις όποιες μισθολογικές αυξήσεις και παρά την γενική αύξηση της απασχόλησης…
Οριακή αύξηση της ανεργίας
Σε 1.091.088 άτομα ανήλθε το σύνολο των εγγεγραμμένων ανέργων, τον Ιανουάριο του 2023, έναντι 1.084.440 ατόμων, τον Δεκέμβριο του 2022 (μεταβολή +0,61%). Οι προβλέψεις, ωστόσο, εξακολουθούν να είναι αρνητικές με τη χώρα μας να διατηρεί το δεύτερο μεγαλύτερο δείκτη στην Ευρώπη μετά την Ισπανία.
 |
Οι συνέπειες των μνημονίων είναι ακόμα εδώ
Αν θέλει να δει κανείς την παρακμή και τον “υποβιβασμό” της Ελληνικής οικονομίας από τα χρόνια των μνημονίων και μετά, σε ό,τι αφορά το εισόδημα των κατοίκων της, δεν έχει παρά να δει τους δύο αυτούς χάρτες για το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα ανά ευρωπαϊκή περιφέρεια το 2010 και το 2021, από την Eurostat…
Νέες καταγγελίες για τα κέντρα κράτησης προσφύγων
Οι καταγγελίες εναντίον της Ελλάδας για την κακομεταχείριση και την καταπάτηση δικαιωμάτων των προσφύγων συνεχίζονται. Το Open Democracy συνοψίζει τα ευρήματα τριών εκθέσεων ΜΚΟ σχετικά με την αντιμετώπιση του προσφυγικού στη χώρα μας. Τα ευρήματα αυτών των εκθέσεων παρουσιάζουν μια κατάσταση συστημικών αυθαιρεσιών και αστυνομικής βίας εναντίον των μεταναστών στα κέντρα κράτησης.
ΜικράΠολιτική πράξη η καταδίκη του Νίκου Παππά
Προσφέρεται μάλλον για πολιτικά συμπεράσματα, παρά για νομικά ή δικαστικά. Προς έκπληξη πολλών και παρά την απαλλακτική πρόταση της εισαγγελέως Ολγας Σμυρλή, τελικά το ειδικό δικαστήριο επέβαλε ποινή δυο χρόνων στο Νίκο Παππά για πλημμεληματική παράβαση καθήκοντος, παρουσία του αναπληρωτή εισαγγελέα. Οργισμένη ανακοίνωση εξέδωσε ο Αλέξης Τσίπρας
Η κυβέρνηση επενδύει πολιτικά στο φράχτη του Έβρου
Η κυβέρνηση σκοπεύει να έχει ολοκληρώσει τον φράχτη μήκους 140 χιλιομέτρων στα σύνορα του Έβρου μέχρι το τέλος του 2023. Μιλώντας την Πέμπτη σε επιτροπή της Βουλής για την επισκευή του υφιστάμενου φράχτη και των συνοδευτικών έργων κατά μήκος των ελληνοτουρκικών συνόρων ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Τάκης Θεοδωρικάκος ανέφερε ότι εντός του έτους θα υπάρξουν εξελίξεις στο θέμα της περαιτέρω χρηματοδότησης του έργου. Ακόμα, ανακοίνωσε ότι τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο «απετράπησαν» 7600 διελεύσεις και συνελήφθησαν 118 διακινητές. Το θέμα συζητήθηκε και στο πρώτο άτυπο debate μεταξύ των εκπροσώπων κυβέρνησης και αντιπολίτευσης στην ΕΡΤ:
Εξώδικο κατά του Ευρωκοινοβουλίου από την Intellexa
Η κίνηση της κατηγορούμενης για εμπλοκή στο σκάνδαλο των υποκλοπών και εξαγωγές κατασκοπευτικών συστημάτων Intellexa, να στείλει εξώδικο στην επιτροπή PEGA του ευρωκοινοβουλίου για τις υποκλοπές, αμφισβητώντας το κύρος και η νομιμοποίησή της, είναι εντυπωσιακή ομολογουμένως (αν και μάλλον όχι πολύ μελετημένη). Στην πρόσφατη έκθεσή της για το σκάνδαλο, η επιτροπή PEGA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η εταιρεία Intellexa με έδρα την Ελλάδα εξήγαγε τα προϊόντα της στο Μπαγκλαντές, το Σουδάν, τη Μαδαγασκάρη και τουλάχιστον μία αραβική χώρα. «Η ελληνική κυβέρνηση παραδέχθηκε ότι χορήγησε άδειες εξαγωγής στην Intellexa για την πώληση κατασκοπευτικού λογισμικού Predator σε καταπιεστικές κυβερνήσεις», αναφέρεται στην έκθεση. Από όσο καταλαβαίνουμε η επιτροπή περιμένει με ανυπομονησία τις κινήσεις της Intellexa:
Σεισμοί: Θέσπιση πιστοποιητικού δομικής τρωτότητας
Με αφορμή τους σεισμούς στην Τουρκία και τη Συρία, ο καθηγητής Άρης Χατζηδάκης, αναπληρωτής Πρόεδρος του ΟΑΣΠ, παρατηρεί στο παρακάτω κείμενο πως, «…από τους 6 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ στους 8, η ενέργεια που εκλύει ο σεισμός είναι χίλιες φορές μεγαλύτερη. Παρατηρήθηκαν στην περιοχή που έπληξε επιταχύνσεις στο έδαφος υπερδιπλάσιες από αυτές που προβλέπουν οι σύγχρονοι κανονισμοί τόσο της Τουρκίας, όσο και της Ελλάδας. Η σεισμική φόρτιση λοιπόν υπερέβη κατά πολύ την στατιστικώς αναμενόμενη στον σχεδιασμό των κτηρίων.»
Διαβάστε: Άρης Χατζηδάκης: Τι απαιτεί η αντισεισμική θωράκιση των κτιρίων μας, μετά το σεισμό της Τουρκίας
Εξακολουθεί να γερνάει γρήγορα η χώρα
Η Ελλάδα συγκαταλέγεται μεταξύ των τριών χωρών της ΕΕ με τον γηραιότερο, πληθυσμό, σύμφωνα με την Eurostat. Η διάμεση ηλικία των κατοίκων της Ελλάδας (δηλαδή η ηλικία κάτω από την οποία βρίσκονται όσοι και πάνω από αυτην) είναι 46,1 έτη. Η αύξηση της διάμεσης ηλικίας είναι η τρίτη υψηλότερη στην ΕΕ, με +4,1 έτη, με την Πορτογαλία να βρίσκεται στην κορυφή με +4,7 έτη. Η διάμεση ηλικία στην Ευρωπαϊκή Ένωση φτάνει τα 44,4 έτη, 0,3 έτη αυξημένος σε σχέση με το 2021 Η Ελλάδα βρίσκεται στην τέταρτη υψηλότερη θέση όσον αφορά το ποσοστό των πολιτών άνω των 65 ετών. To 2000 η διάμεση ηλικία του πληθυσμού της Ελλάδος ήταν τα 38 χρόνια. H διάμεση ηλικία στην Αφρική είναι περίπου τα 19 χρόνια. H Ευρώπη είναι πλέον στην κυριολεξία η “Γηραιά Ήπειρος”.
Η προεκλογική περίοδος θα ξεκινήσει επίσημα στις 8 Μαρτίου;
Πυκνώνουν οι αναφορές στα ΜΜΕ ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα προκηρύξει εθνικές εκλογές στις 9 Απριλίου. Στις 8 Μαρτίου αναμένεται να ψηφιστεί το τελευταίο νομοσχέδιο και αμέσως μετά ο πρωθυπουργός να ζητήσει τη διάλυση της Βουλής. Ο πρώτος γύρος των εκλογών θα διεξαχθεί με βάση το σύστημα της απλής αναλογικής. Στον δεύτερο γύρο (με σύστημα ενισχυμένης αναλογικής), ένα κόμμα θα χρειαστεί μάλλον περίπου το 38% των ψήφων για να σχηματίσει κυβέρνηση. O ΣΥΡΙΖΑ ζητάει εναγωνίως ένα debate του Αλέξη Τσίπρα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Πιθανολογούμε πως θα το δεχτεί τελικά ο Πρωθυπουργός
Παιδογκολογικά ιατρεία στα πρόθυρα ιδιωτικοποίησης
 |
Η ανακοίνωση της δημιουργίας Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου, στο οποίο θα ενταχθούν οι παιδογκολογικές μονάδες των νοσοκομείων Αγία Σοφία και Π&Α Κυριακού, έχει θορυβήσει γονείς και γιατρούς, οι οποίοι το βλέπουν σαν ένα πρώτο βήμα για την ιδιωτικοποίηση των “φιλέτων” του ΕΣΥ, εις βάρος της υγείας των παιδιών. Ταυτόχρονα η ανακοίνωση, από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος της ανακοίνωσης της ακύρωσης του διαγωνισμού για το νέο (το πρώτο εκτός Αττικής) νοσοκομείου παίδων στην Θεσσαλονίκη έχει αυξήσει τις ανησυχίες - παρά τις διαβεβαιώσεις - για την εγκατάλειψη του - ήδη φτωχού - συστήματος υγείας για τα παιδιά, το οποίο δοκιμάζεται. Η αντιπολίτευση καταγγέλλει πως οι κινήσεις αυτές εντάσσονται σε σχέδιο “συρρίκνωσης και ιδιωτικοποίησης της δημόσιας παιδιατρικής περίθαλψης”.
Οι γιατροί ήδη κινητοποιούνται, ενώ για κινητοποιήσεις προετοιμάζονται και οι γονείς των παιδιών που πάσχουν από καρκίνο, ενώ την έντονη ανησυχία της έχει εκφράσει και η Ελληνική Εταιρία Παιδιατρικής Αιματολογίας Ογκολογίας.
