Ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται καταστροφικός χωρίς ορατό τέλος. Τα ελληνικά νοικοκυριά δεν αποταμιεύουν. Συναγερμός για τις παιδογκολογικές μονάδες
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει φύγει από τα πολλά πρωτοσέλιδα και δεν απασχολεί επί μακρόν τα δελτία ειδήσεων, ούτε τόσο τα ΜΚΔ, αλλά συνεχίζεται καταστροφικός και χωρίς ορατό τέλος. Έχοντας μετατραπεί σε έναν proxy-πόλεμο ΝΑΤΟ-Ρωσίας, έχει αναδιατάξει όχι μόνο το γεωπολιτικό πεδίο, αλλά έχει ρίξει βόμβα και στην οικονομική τάξη πραγμάτων προκαλώντας τεράστια προβλήματα όχι μόνο στις εμπόλεμες χώρες και σε όσες συνορεύουν με αυτές, αλλά και στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη.
Διαβάστε:
The Guardian | Shaun Walker, Isobel Koshiw, Pjotr Sauer, Morten Risberg, Liz Cookman, Luke Harding: Mariupol The ruin of a city
Ο απολογισμός των θυμάτων είναι φρικτός: σύμφωνα με τον ΟΗΕ πάνω από 8.000 είναι οι επιβεβαιωμένοι άμαχοι νεκροί της εισβολής, και πάνω από 13.000 οι τραυματίες. Το μεγαλύτερο μέρος των θυμάτων - στα οποία περιλαμβάνονται πάνω από 400 νεκρά παιδιά και πάνω από 900 τραυματισμένα - επλήγησαν στις εμπόλεμες ζώνες. Όσο για τους αριθμούς των νεκρών στρατιωτών, αυτοί είναι πιο ρευστοί (εδώ μια καταγραφή των διαφορετικών εκτιμήσεων). Δυτικές πηγές μιλούν για 180.000 νεκρούς Ρώσους στρατιώτες, εθελοντές και μισθοφόρους και 100.000 Ουκρανούς. Οι Βρετανικές πηγές ανεβάζουν τις απώλειες των Ρώσων στις 200.000 (60.000 από τον τακτικό στρατό). Οι Ουκρανοί υπολογίζουν τις απώλειες των Ρώσων στο πεδίο των μαχών στους 144.270 μέχρι την εβδομάδα που πέρασε, ενώ οι Ρώσοι τους υπολογίζουν στους 6.000, παρότι ανεξάρτητες δημοσιογραφικές έρευνες στη Ρωσία για δημοσιοποιημένους θανάτους στρατιωτών έχουν ήδη καταγράψει πάνω από 14.000:
Ο πόλεμος έχει επιταχύνει τη διεύρυνση του νεοψυχροπολεμικού ρήγματος, που φαίνεται να κλονίζει και τις θριαμβευτικές αναφορές στο “ελεύθερο εμπόριο”. Οι οικονομικές συνέπειες του πολέμου είναι σκληρές, αλλά οι αναλυτές παρηγορούνται με τη σκέψη πως θα μπορούσε να είναι και χειρότερες. Παρότι οι τιμές των τροφίμων έχουν αποκλιμακωθεί από την περίοδο της έναρξης του πολέμου, παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα. Όλος ο αναπτυσσόμενος κόσμος δοκιμάστηκε και δοκιμάζεται από τη Ρωσική εισβολή και των πόλεμο των κυρώσεων, ιδίως η Αφρική.
Η έκθεση του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ και η αύξηση των ανισοτήτων
Η έκθεση του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ για τα εισοδήματα και τις δαπάνες των νοικοκυριών στη χώρα μας το 2022 επιβεβαιώνει αυτό που είναι από πολλές πλευρές γνωστό: δείχνει πως η διεύρυνση των ανισοτήτων συνεχίζεται στη χώρα μας, με νέα ορμή μετά την πανδημική παρένθεση και την έξαρση του πληθωρισμού. Ανάμεσα στα ευρήματα, τα οποία εικονογραφούν αυτό το άνοιγμα της ψαλίδας μαζί με την σχεδόν μόνιμη εκπτώχευση ενός μεγάλου τμήματος του πληθυσμού (που κρατά από την αρχή της κρίσης), είναι μεταξύ άλλων:
Η αδυναμία να ανταπεξέλθει το 18,7% των νοικοκυριών σε ένα απαραίτητο έκτακτο έξοδο 500€ (αύξηση κατά 4,2% από πέρυσι) και η δυνατότητα αντιμετώπισης ενός τέτοιου εξόδου με “μεγάλη δυσκολία” (40,5% των νοικοκυριών, αύξηση 8,1% σε σχέση με πέρυσι).
Το 11,9% των νοικοκυριών “δήλωσε ότι τα εισοδήματά του δεν επαρκούν για να καλύψουν ούτε τις βασικές του ανάγκες” αύξηση κατά 0,5% από πέρυσι, αλλά όπως σημειώνει η έκθεση “57,3% [των ερωτώμενων] δήλωσαν πως χρειάζεται να κάνουν περικοπές για να καλύψουν τα αναγκαία, ποσοστό σημαντικά αυξημένο σε σχέση τόσο με την έρευνα του 2021 (42,3%) όσο και με τις έρευνες του 2020 (47,9%) και του 2019 (48,7%)”
Όσο πιο φτωχός είσαι, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να έχεις γίνει φτωχότερος μέσα στο 2022, αντιστρόφως όσο πιο πλούσιος, τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα να έχεις γίνει πλουσιότερος:
Ο αριθμός των νοικοκυριών που δεν μπορούν να αποταμιεύσουν τίποτα, γνώρισε νέα άνοδο μετά από μικρή περίοδο σταθεροποίησης στο 80%, συντηρώντας ένα ευρύτατο (>80%) στρώμα περιουσιακά φτωχών που παραμένει σε τρομακτικά ύψη από την αρχή της κρίσης. Αξίζει να σημειωθεί πως αυτό συμβαίνει σε μια περίοδο από την πανδημία και μετά, που οι καταθέσεις στις τράπεζες αυξάνονται ταχύτατα - και έτσι επιβεβαιώνεται πως η αύξηση αυτή αφορά την ανώτατη κορυφή της εισοδηματικής πυραμίδας. Τη “λεπτομέρεια” αυτή την είχε σημειώσει άλλωστε ένας από εμάς, πέρυσι, όταν ο διοικητής της ΤτΕ μιλούσε περί “συσσώρευσης” καταθετικού “λίπους” μετά την πανδημία που θα προστατεύσει τους Έλληνες πολίτες από την άνοδο των τιμών.
Τα δεδομένα της έρευνας παρουσιάζουν για άλλη μια χρονιά την εικόνα μιας αποδυναμωμένης και αποθαρρυμένης κοινωνίας, με περαιτέρω όξυνση των ανισοτήτων σε ένα περιβάλλον απώλειας αγοραστικής αξίας πολύ ταχύτερης από τις όποιες μισθολογικές αυξήσεις και παρά την γενική αύξηση της απασχόλησης…
Οριακή αύξηση της ανεργίας
Σε 1.091.088 άτομα ανήλθε το σύνολο των εγγεγραμμένων ανέργων, τον Ιανουάριο του 2023, έναντι 1.084.440 ατόμων, τον Δεκέμβριο του 2022 (μεταβολή +0,61%). Οι προβλέψεις, ωστόσο, εξακολουθούν να είναι αρνητικές με τη χώρα μας να διατηρεί το δεύτερο μεγαλύτερο δείκτη στην Ευρώπη μετά την Ισπανία.
Οι συνέπειες των μνημονίων είναι ακόμα εδώ
Αν θέλει να δει κανείς την παρακμή και τον “υποβιβασμό” της Ελληνικής οικονομίας από τα χρόνια των μνημονίων και μετά, σε ό,τι αφορά το εισόδημα των κατοίκων της, δεν έχει παρά να δει τους δύο αυτούς χάρτες για το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα ανά ευρωπαϊκή περιφέρεια το 2010 και το 2021, από την Eurostat…
Οι καταγγελίες εναντίον της Ελλάδας για την κακομεταχείριση και την καταπάτηση δικαιωμάτων των προσφύγων συνεχίζονται. Το Open Democracy συνοψίζει τα ευρήματα τριών εκθέσεων ΜΚΟ σχετικά με την αντιμετώπιση του προσφυγικού στη χώρα μας. Τα ευρήματα αυτών των εκθέσεων παρουσιάζουν μια κατάσταση συστημικών αυθαιρεσιών και αστυνομικής βίας εναντίον των μεταναστών στα κέντρα κράτησης.
Προσφέρεται μάλλον για πολιτικά συμπεράσματα, παρά για νομικά ή δικαστικά. Προς έκπληξη πολλών και παρά την απαλλακτική πρόταση της εισαγγελέως Ολγας Σμυρλή, τελικά το ειδικό δικαστήριο επέβαλε ποινή δυο χρόνων στο Νίκο Παππά για πλημμεληματική παράβαση καθήκοντος, παρουσία του αναπληρωτή εισαγγελέα. Οργισμένη ανακοίνωση εξέδωσε ο Αλέξης Τσίπρας
Η κυβέρνηση επενδύει πολιτικά στο φράχτη του Έβρου
Η κυβέρνηση σκοπεύει να έχει ολοκληρώσει τον φράχτη μήκους 140 χιλιομέτρων στα σύνορα του Έβρου μέχρι το τέλος του 2023. Μιλώντας την Πέμπτη σε επιτροπή της Βουλής για την επισκευή του υφιστάμενου φράχτη και των συνοδευτικών έργων κατά μήκος των ελληνοτουρκικών συνόρων ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Τάκης Θεοδωρικάκος ανέφερε ότι εντός του έτους θα υπάρξουν εξελίξεις στο θέμα της περαιτέρω χρηματοδότησης του έργου. Ακόμα, ανακοίνωσε ότι τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο «απετράπησαν» 7600 διελεύσεις και συνελήφθησαν 118 διακινητές. Το θέμα συζητήθηκε και στο πρώτο άτυπο debate μεταξύ των εκπροσώπων κυβέρνησης και αντιπολίτευσης στην ΕΡΤ:
Εξώδικο κατά του Ευρωκοινοβουλίου από την Intellexa
Η κίνηση της κατηγορούμενης για εμπλοκή στο σκάνδαλο των υποκλοπών και εξαγωγές κατασκοπευτικών συστημάτων Intellexa, να στείλει εξώδικο στην επιτροπή PEGA του ευρωκοινοβουλίου για τις υποκλοπές, αμφισβητώντας το κύρος και η νομιμοποίησή της, είναι εντυπωσιακή ομολογουμένως (αν και μάλλον όχι πολύ μελετημένη). Στην πρόσφατη έκθεσή της για το σκάνδαλο, η επιτροπή PEGA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η εταιρεία Intellexa με έδρα την Ελλάδα εξήγαγε τα προϊόντα της στο Μπαγκλαντές, το Σουδάν, τη Μαδαγασκάρη και τουλάχιστον μία αραβική χώρα. «Η ελληνική κυβέρνηση παραδέχθηκε ότι χορήγησε άδειες εξαγωγής στην Intellexa για την πώληση κατασκοπευτικού λογισμικού Predator σε καταπιεστικές κυβερνήσεις», αναφέρεται στην έκθεση. Από όσο καταλαβαίνουμε η επιτροπή περιμένει με ανυπομονησία τις κινήσεις της Intellexa:
❗️Intellexa S.A. has sent a legal notice to @EP_PegaInquiry about its draft report (by @SophieintVeld) questioning “certain aspects of the legality” of the actions taken by the committee. https://t.co/M1DU1gtiF1
Με αφορμή τους σεισμούς στην Τουρκία και τη Συρία, ο καθηγητής Άρης Χατζηδάκης, αναπληρωτής Πρόεδρος του ΟΑΣΠ, παρατηρεί στο παρακάτω κείμενο πως, «…από τους 6 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ στους 8, η ενέργεια που εκλύει ο σεισμός είναι χίλιες φορές μεγαλύτερη. Παρατηρήθηκαν στην περιοχή που έπληξε επιταχύνσεις στο έδαφος υπερδιπλάσιες από αυτές που προβλέπουν οι σύγχρονοι κανονισμοί τόσο της Τουρκίας, όσο και της Ελλάδας. Η σεισμική φόρτιση λοιπόν υπερέβη κατά πολύ την στατιστικώς αναμενόμενη στον σχεδιασμό των κτηρίων.»
Η Ελλάδα συγκαταλέγεται μεταξύ των τριών χωρών της ΕΕ με τον γηραιότερο, πληθυσμό, σύμφωνα με την Eurostat. Η διάμεση ηλικία των κατοίκων της Ελλάδας (δηλαδή η ηλικία κάτω από την οποία βρίσκονται όσοι και πάνω από αυτην) είναι 46,1 έτη. Η αύξηση της διάμεσης ηλικίας είναι η τρίτη υψηλότερη στην ΕΕ, με +4,1 έτη, με την Πορτογαλία να βρίσκεται στην κορυφή με +4,7 έτη. Η διάμεση ηλικία στην Ευρωπαϊκή Ένωση φτάνει τα 44,4 έτη, 0,3 έτη αυξημένος σε σχέση με το 2021 Η Ελλάδα βρίσκεται στην τέταρτη υψηλότερη θέση όσον αφορά το ποσοστό των πολιτών άνω των 65 ετών. To 2000 η διάμεση ηλικία του πληθυσμού της Ελλάδος ήταν τα 38 χρόνια. H διάμεση ηλικία στην Αφρική είναι περίπου τα 19 χρόνια. H Ευρώπη είναι πλέον στην κυριολεξία η “Γηραιά Ήπειρος”.
Η προεκλογική περίοδος θα ξεκινήσει επίσημα στις 8 Μαρτίου;
Πυκνώνουν οι αναφορές στα ΜΜΕ ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα προκηρύξει εθνικές εκλογές στις 9 Απριλίου. Στις 8 Μαρτίου αναμένεται να ψηφιστεί το τελευταίο νομοσχέδιο και αμέσως μετά ο πρωθυπουργός να ζητήσει τη διάλυση της Βουλής. Ο πρώτος γύρος των εκλογών θα διεξαχθεί με βάση το σύστημα της απλής αναλογικής. Στον δεύτερο γύρο (με σύστημα ενισχυμένης αναλογικής), ένα κόμμα θα χρειαστεί μάλλον περίπου το 38% των ψήφων για να σχηματίσει κυβέρνηση. O ΣΥΡΙΖΑ ζητάει εναγωνίως ένα debate του Αλέξη Τσίπρα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Πιθανολογούμε πως θα το δεχτεί τελικά ο Πρωθυπουργός
Παιδογκολογικά ιατρεία στα πρόθυρα ιδιωτικοποίησης
Η ανακοίνωση της δημιουργίας Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου, στο οποίο θα ενταχθούν οι παιδογκολογικές μονάδες των νοσοκομείων Αγία Σοφία και Π&Α Κυριακού, έχει θορυβήσει γονείς και γιατρούς, οι οποίοι το βλέπουν σαν ένα πρώτο βήμα για την ιδιωτικοποίηση των “φιλέτων” του ΕΣΥ, εις βάρος της υγείας των παιδιών. Ταυτόχρονα η ανακοίνωση, από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος της ανακοίνωσης της ακύρωσης του διαγωνισμού για το νέο (το πρώτο εκτός Αττικής) νοσοκομείου παίδων στην Θεσσαλονίκη έχει αυξήσει τις ανησυχίες - παρά τις διαβεβαιώσεις - για την εγκατάλειψη του - ήδη φτωχού - συστήματος υγείας για τα παιδιά, το οποίο δοκιμάζεται. Η αντιπολίτευση καταγγέλλει πως οι κινήσεις αυτές εντάσσονται σε σχέδιο “συρρίκνωσης και ιδιωτικοποίησης της δημόσιας παιδιατρικής περίθαλψης”.
"....Το πιο κάτω πλαίσιο που έχει συμφωνήσει η νεοσύστατη Πρωτοβουλία κατά του Πολέμου στην Ουκρανία -η οποία προετοιμάζει εκδήλωση για την προβολή και ανάλυση των απόψεων αυτών-είναι περισσότερο επίκαιρο από ποτέ(...)
Τελικός σκοπός της πρωτοβουλίας αυτής είναι η συγκρότηση ενός όσο γίνεται ευρύτερου, ακηδεμόνευτου φιλειρηνικού κινήματος στην Ελλάδα και διεθνώς.
-----------------------
Ενόψει του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία και των σκοτωμών και της δυστυχίας που αυτός προκαλεί στους πληθυσμούς που άμεσα εμπλέκονται.
Των δυσμενών οικονομικών του επιπτώσεων στην Ελλάδα και σ’ όλο τον κόσμο.
Ιδίως του κινδύνου, όσο πιο πολύ ο πόλεμος αυτός συνεχίζεται, να κλιμακωθεί και να εξελιχθεί σε Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο και πυρηνικό ολοκαύτωμα.
Το Αγωνιστικό Σοσιαλιστικό Κίνημα Ελλάδας (ΑΣΚΕ), η Δημοκρατική Αναγέννηση, η Ελληνική Χριστιανοκοινωνική Ένωση (ΕΧΕ), η Κομμουνιστική Οργάνωση Ελλάδας (ΚΟΕ), η «Πολιτική Πρωτοβουλία», η Χριστιανική Δημοκρατία και οι εφημερίδες «Δρόμος της Αριστεράς», «Επάλξεις» και «Χριστιανική», συμφωνούν να στηρίξουν τη συγκρότηση Πολιτικής Πρωτοβουλίας κατά του πολέμου στην Ουκρανία, με βάση τούς πιο κάτω άξονες:
1. Την καταδίκη της νατοϊκής και ευρύτερα δυτικής εμπλοκής που έχει προηγηθεί και της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία η οποία επακολούθησε.
2. Την άμεση και χωρίς όρους κατάπαυση του πυρός και αναστολή όλων των κυρώσεων, οι οποίες στρέφονται εις βάρος των λαών.
3. Έναρξη ειρηνευτικών συνομιλιών υπό την αιγίδα του ΟΗΕ στη βάση των συμφωνιών του Μινσκ, τις οποίες αθέτησε η Δύση αφού τις συνυπέγραψε (ΜινσκΙΙ: Γαλλία Γερμανία), και των αρχών του Διεθνούς Δικαίου. Διατήρηση της ακεραιότητας της Ουκρανίας ως πολυεθνικού κράτους στη βάση της ουδετερότητας και της ευρείας αυτονομίας στις ρωσόφωνες περιοχές και κατάργηση της νομοθεσίας που δημιουργεί διακρίσεις εις βάρος των μη ουκρανικών εθνοτήτων.
Απαγόρευση και διάλυση των παραστρατιωτικών οργανώσεων.
4. Πλήρης απεμπλοκή της Ελλάδας από τον πόλεμο με αποστολή αποκλειστικά ανθρωπιστικής βοήθειας σε όποια πλευρά έχει ανάγκη. Υποστήριξη των Ελλήνων της περιοχής.
5. Δημιουργία προϋποθέσεων για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της Ελλάδας με στόχο να μπορέσει να αναλάβει μεσολαβητικό ρόλο για την ειρήνευση Ουκρανίας-Ρωσίας.
Τελικός σκοπός της πρωτοβουλίας αυτής είναι η συγκρότηση ενός όσο γίνεται ευρύτερου, ακηδεμόνευτου φιλειρηνικού κινήματος στην Ελλάδα και διεθνώς. Η συμμετοχή οργανώσεων και προσώπων που το επιθυμούν είναι ανοικτή στη βάση του πιο πάνω πλαισίου.
Όποιος/α ενδιαφέρεται μπορεί να επικοινωνήσει μέσω της ηλεκτρονικής διεύθυνσης [email protected]
Οφείλουμε σεβασμό στους ζωντανούς, στους νεκρούς οφείλουμε μόνο την αλήθεια γράφει ο Βολταίρος και θαυμάζεις τους Αρμένιους για το σεβασμό στη μνήμη των θυμάτων τους κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας και για την προσπάθεια απόδοση της αλήθειας στους ζωντανούς.
Δείχνεις θαυμασμό πως χωρίς υποκρισία, παραχάραξης, αδιαφορία, ολιγωρία, σιωπή, λήθη, εθνομηδενισμό και προσδοκίες πολιτικών ωφελειών, όλοι οι πολιτικοί και ακαδημαϊκοί θεσμοί τα κόμματα, συμφωνούν για το ζήτημα της Γενοκτονίας. Γιατί άραγε δεν συμβαίνει το ίδιο σε μία χώρα του ευρωπαϊκού Νότου, η οποία και επισήμως, πλην της οικονομικής της χρεοκοπίας, χρεοκόπησε πολιτικά και πνευματικά στην υπόθεση αναγνώρισης της Γενοκτονίας;
Την πρόταση του Μιχάλη Χαραλαμπίδη και την ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου για την αναγνώριση της Γενοκτονίας ενός εκατομμυρίου Ελληνίδων και Ελλήνων στη Μικρά Ασία, στον Πόντο, στη Θράκη, στην Καππαδοκία το Φεβρουάριο του 1994 και η θέσπιση της 19ης Μάιου ως ημέρα Εθνικής μνήμης( λίγα χρόνια αργότερα ακολούθησε η ψήφιση του νομοσχεδίου για τη Γενοκτονία στη Μικρά Ασία η ανακήρυξη και της 14ης Σεπτεμβρίου ως ημέρα μνήμης), ακολούθησαν μία σειρά από ενέργειες οι οποίες πραγματικά άφησαν έκπληκτους τους Έλληνες και τους Φιλέλληνες.
Μόλις ένα χρόνο μετά, την 19η Μαΐου 1995 προσγειώνονται τουρκικά αεροσκάφη στην προσφυγική Νέα Αγχίαλο και τον Ιούλιο του 1996 γίνεται η συναυλία Ρουβά – Κούτ στην ημικατεχόμενη Κύπρο.
Την 19η Μαΐου 1997 γίνεται απόπειρα να σταλεί η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στις εορτές μνήμης του δασκάλου του Χίτλερ Μουσταφά Κεμάλ στην Άγκυρα (!), ενώ πρωθυπουργοί και υπουργοί εξωτερικών καταθέτουν στεφάνι στο μαυσωλείο του βασικού υπεύθυνου για τη Γενοκτονία(!).
Πως μπορεί να δικαιολογηθεί η απουσία, η αδιαφορία, η ολιγωρία του επονομαζόμενου πολιτικού προσωπικού της για το ζήτημα ανάδειξης της Γενοκτονίας εντός και εκτός Ελλάδας;
Πως μπορεί να γίνει ερμηνεία ότι 30 χρόνια μετά τη ψήφιση του νόμου, στο λεγόμενο αντιρατσιστικό νόμο απουσιάζει η αναφορά για τη Γενοκτονία, με τη δικαιολογία της μη διεθνούς αναγνώρισης;
Και οι αναγνωρίσεις που ελήφθησαν μετά από συστηματική και ανιδιοτελή εργασία Ελλήνων και Φιλελλήνων στη Σουηδία, ΗΠΑ, Αυστραλία, Κύπρο, και αλλού τι είναι;
Πως μπορεί να γίνει αποδεκτό ότι υπάρχουν “πολιτικοί και πνευματικοί” άνθρωποι στην Ελλάδα σήμερα, απ’ ΟΛΟ το πολιτικό και πνευματικό χώρο, αποδέχονται και θαυμάζουν τον Κεμάλ; Τον εξολοθρευτή δηλαδή των Ελλήνων και άλλων εθνοτήτων;
Γιατί η Ελλάδα απουσιάζει όταν γίνεται αναφορά για το ζήτημα της Γενοκτονίας σε διεθνείς οργανισμούς και διεθνείς συναντήσεις και κρύβεται φοβούμενη, ενώ την ίδια στιγμή υβρίζει τους νεκρούς μας προγόνους και παρίσταται σε εγκαίνια του ψεύτικου σπιτιού του Μουσταφά Κεμάλ στη Θεσσαλονίκη;
Γιατί η Ελλάδα ως Υπουργείο Εσωτερικών, Νομαρχία, Περιφέρεια, Περιφερειακή Ενότητα, κλπ, καλεί τον ελληνικό λαό να εορτάσει(!!) την ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας και μεταθέτει την ημέρα μνήμης σε άλλη ημερομηνία, κάνοντάς την “λάστιχο” με τελετουργικό που φωνάζει «να βγούμε από την υποχρέωση»;
Γιατί το 2022 η Ελλάδα δεν έκανε το αυτονόητο, δεν έθεσε το ζήτημα της Γενοκτονίας, όπως θα έπρεπε εκατό χρόνια μετά την ολοκλήρωση του εγκλήματος;
Κάθε 24η Απριλίου στην Αρμενία και στην Αρμενική Διασπορά εκατομμύρια Αρμένιοι τιμούν τη μνήμη των θυμάτων της Γενοκτονίας, ενώ το 2015 στην εκατοστὴ επέτειο του μαζικού εγκλήματος έγινε η αγιοποίηση των 1.500.000 θυμάτων της Γενοκτονίας!
Τώρα που λαοί, όπως ο Αρμενικός, μας δείχνουν το δρόμο της αξιοπρέπειας και της αλήθειας στη χρεοκοπημένη Ελλάδα, πολλοί κοροϊδεύουν και υβρίζουν.
Συνεχίζουν να απουσιάζουν από τον αγώνα της μνήμης και του πολιτικού βίου. Τώρα που έχουν καταλυθεί φασιστικά, ρατσιστικά και ολοκληρωτικά καθεστώτα, τώρα που έχουν καταρρεύσει όλα τα σύμβολα των φασιστών ηγετών, στην Ελλάδα, υπάρχουν ακόμη φωνές ΑΠΌ ΌΛΑ τα μήκη και τα πλάτη της αποκαλούμενης πολιτικής και πνευματικής ζωής, που θαυμάζουν τα επιτεύγματα και τα πρόσωπα του μίσους, που μιλούν για τον Κεμαλισμό και το Ναζισμό. Την ίδια στιγμή ο Κεμαλισμός και ο Φασισμός στη μήτρα Τουρκία που τους γέννησε καταρρέει και αποκαθηλώνεται, στην Ελλάδα των εκατομμυρίων θυμάτων, οι οπισθοφυλακές του δίνουν μάχη για την επιβίωσή του!
Ωστόσο η δυναμική του ζητήματος της Γενοκτονίας δεν μπορεί να εμποδισθεί από ιδιοτελείς και μικρούς ανθρώπους, από στρατευμένους απολογητές και θαυμαστές του Κεμαλισμού.
Το ζήτημα της Γενοκτονίας είναι τόσο ψηλά που κανείς δεν μπορεί να το σβήσει, όσο και εάν προσπαθήσει, όσα στεφάνια καταθέσει, όσα κείμενα και εάν γράψει, ό, τι και εάν κάνει.
¨Οπως γράφει ο Γιώργος Σεφέρης: «Η βλακεία, η εγωπάθεια, η μωρία, η γενική αναπηρία της ηγετικής τάξης στην Ελλάδα σε φέρνει στην ανάγκη να ξεράσεις…. είμαι βέβαιος πως τούτοι οι ελεεινοί δεν αντιπροσωπεύουν τη ζωντανή Ελλάδα»
Αυτοί όμως και αυτές που έφεραν το ζήτημα στο “μηδέν εις το πηλίκιον” δεν είναι η ζωντανή Ελλάδα. Η ζωντανή Ελλάδα είμαστε εμείς και θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για την ιστορική αλήθεια και το δίκαιο, για την αναγνώριση της Γενοκτονίας! (Παρασκευή 24 Φεβρουαρίου 2023) - https://www.facebook.com/profile.php?id=100022475323752
Posted on :
Τρίτη 21 Φεβρουαρίου 2023
[
0
] comments
Label:
αναφορεςευ
«Είναι προτιμότερο να είναι κανείς νέος, ωραίος και πλούσιος, παρά γέρος, άσχημος και φτωχός.» Σατυρική, περί του αυτονόητου, παροιμιώδης φράση
Η οικοδόμηση της προσωπικότητας και η ψυχική συγκρότηση ενός ατόμου πραγματοποιείται σε έναν συγκεκριμένο χώρο και χρόνο. Στην σημερινή εποχή, οι άνθρωποι τείνουν να διαρρήξουν την σχέση τους και με τον χώρο και με τον χρόνο. Οι κυρίαρχες ιδεολογίες του συρμού οραματίζονται τα άτομα – νομάδες στο χώρο (πραγματικό ή ψηφιακό), χωρίς ρίζες και σταθερό έδαφος, ενώ παράλληλα τους εκπαιδεύουν να πιστεύουν ότι «όλα είναι τώρα» (όπως διατείνεται μια διαφήμιση κινητής τηλεφωνίας), καθώς επίσης, να φοβούνται και να εχθρεύονται τον χρόνο.
Στο παρόν άρθρο θα επικεντρωθούμε στην παράμετρο του χρόνου: Γενικότερα, η σχέση των ανθρώπων με τον χρόνο, η αντίληψη τους για το αν «προχωρά» αργά ή γρήγορα, η νοηματοδότησή του και η ένταξη τους μέσα στην χρονική ακολουθία της καθημερινής τους ζωής, είναι κομβικής σημασίας για την ψυχική υγεία και ισορροπία τους. Είναι προφανές λοιπόν πως η ιδεολογική απαξίωση και η δαιμονοποίηση του γήρατος είναι συνδεδεμένη ψυχοπολιτισμικά με την κάθετη αύξηση των φοβιών (σε εμμονικό και ψυχαναγκαστικό βαθμό), γύρω από την υγεία και το θάνατο, καθώς επίσης το άγχος με το οποίο συνοδεύεται η ιδέα της επέλασης του χρόνου και του επερχόμενου γήρατος. Τα άτομα, στα πλαίσια μιας ναρκισσιστικής φαντασίωσης αθανασίας και παντοδυναμίας, αρνούνται ψυχολογικά να συμφιλιωθούν με την ιδέα πως πολλά πράγματα ξεφεύγουν από τον έλεγχο και την επιρροή τους. Την εποχή που η αγορά υπόσχεται στους καταναλωτές της ελευθερία επιλογών, απουσία περιορισμών, πρόσβαση στην υλοποίηση των επιθυμιών και αυτοπραγμάτωση των φαντασιώσεων και των εξιδανικευμένων εκδοχών του εαυτού, μοιάζει ιδιαίτερα δύσκολη (και αντίθετη στο περιρρέον κλίμα του «κανακέματος των ναρκισσισμών»), η βίαιη, απότομη ή σκληρή «διακοπή του πάρτυ της ψευδούς και φαντασιακής ευημερίας», με αφορμή έναν θάνατο, μια ασθένεια ή ακόμα την πρώτη ρυτίδα έκφρασης στο πρόσωπο ενός νέου ανθρώπου.
Βεβαίως, αυτό το «πάρτυ» ιστορικά ξεκινά με την εξιδανίκευση της νεότητας στα πλαίσια της συστηματικής καλλιέργειας μιας κουλτούρας «νεολαγνείας», η οποία αναφύεται μέσα από την rock κουλτούρα, τις εξεγέρσεις τύπου Μάη του ’68, την ανάδειξη του ριζοσπαστισμού των φοιτητικών κινημάτων κλπ., αλλά και την συνεπακόλουθη εμπορευματοποίησή τους από τον πάντα εύπλαστο και καινοτόμο καπιταλισμό. Περάσαμε έτσι σταδιακά από το «για πάντα νέος» σε μια «ηλικιακή παλινδρόμηση» που εισήγαγε το «μένουμε πάντα παιδιά». Παρατηρείται έτσι μια τάση παλιμπαιδισμού που εμφανίζεται συμπεριφορικά με κάπως «ναζιάρικους» τρόπους ομιλίας, ανάλογες εκφράσεις προσώπου, κινήσεις, χειρονομίες επιλογές συμπεριφορών και τρόπων εμφάνισης. Τα άτομα πασχίζουν να αποδείξουν πως είναι νέα, γιατί αισθάνονται πως η πρόοδος της ηλικίας θα επιφέρει την κοινωνική απόρριψη, την αποξένωση, την απομόνωση, τελικά την ίδια τους την απαξίωση.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει σε σχετικό άρθρο της η κ. Στυλιανού(1): «Παρατηρώ τα τελευταία χρόνια την έξαρση της τάσης του face app, μιας εφαρμογής που μας μεταμορφώνει σε ηλικιωμένους, που οι περισσότεροι από εμάς το βρίσκουμε αστείο. Δεν αντιλέγω ότι είναι εν μέρει διασκεδαστικό, αλλά παράλληλα προάγει μια γεροντοφοβία, διακωμωδώντας τη διαδικασία της γήρανσης. Όντας μη χρήσιμοι για την παραγωγή κεφαλαίου, οι ηλικιωμένοι οφείλουν να καταστραφούν, υπό την σκιά την ιδεολογικής ηγεμονίας του “forever young”. {…} Η λέξη «γέρος» που ετυμολογικά σημαίνει «ιερός», δεν λέγεται πλέον με σεβασμό, αλλά αντιθέτως απαξιωτικά.»
Ο άλλος άξονας πάνω στον οποίο προάγεται και συντηρείται μια νεολαγνεία παράλληλα με την καλλιέργεια μιας γεροντοφοβίας είναι η ιατρικοποίηση της ζωής. Τα γηρατειά τείνουν να θεωρούνται ασθένεια από την οποία θα πρέπει να μας απαλλάξει η ιατρική επιστήμη μέσω πλαστικών επεμβάσεων, μέσω «ελιξηρίων νεότητας» κλπ. Και προφανώς στον παρόν άρθρο δεν στηλιτεύουμε την φροντίδα της εξωτερικής εμφάνισης ή την περιποίηση του εαυτού. Πότε όμως η φροντίδα αυτή γίνεται υπερβολική, αγγίζοντας τα όρια της ψυχοπαθολογίας; Πότε γίνεται φοβική, εμμονική, αγχωτική; Τα δυσδιάκριτα όρια μεταξύ της εύλογης φροντίδας της εξωτερικής εμφάνισης και της επιθυμίας να αναστραφεί η πορεία του χρόνου, να καταργηθούν τα γηρατειά και ο θάνατος, θυμίζει ένα πολύ γνωστό ανέκδοτο: «Ένας άσχημος άνδρας μετά την πίεση της γυναίκας του καταφεύγει στην πλαστική χειρουργική και αποκτά την όψη όμορφου ηλικιωμένου λιονταριού. Αλλά καθώς φεύγει από το νοσοκομείο με το νέο του χαριτωμένο πρόσωπο, τον χτυπά ένα ταξί και τον σκοτώνει. Στον παράδεισο, αντικρίζει τον Θεό και του λέει με παράπονο: «Μπορούσες να είχες κάνει εκείνο το ταξί να σταματήσει. Στο κάτω κάτω υπήρξα ευσεβής άνθρωπος σε όλη μου τη ζωή. Γιατί δεν με άφησες να απολαύσω το καινούργιο μου πρόσωπο τουλάχιστον για μια ημέρα;» Και ο Θεός απαντά: «Ειλικρινά δεν σε αναγνώρισα!»…
Μια επιπλέον παράμετρος είναι η απαξίωση της γνώσης, της εμπειρικής σοφίας και των φορέων αυτής. Το κυρίαρχο lifestyle τοποθετώντας τους ανθρώπους στην ανταγωνιστική αρένα της διάκρισης στη βάση των εξωτερικών τυπικών προσόντων τους, προτάσσει τη δικτατορία της εικόνας έναντι της γνώσης, της επιφάνειας, του «ωραίου περιτυλίγματος», έναντι του βάθους της σκέψης και του περιεχομένου. Φτάνουμε έτσι στην ίδια την υποβάθμιση της έννοιας της γνώσης, έναντι εκείνης της πληροφόρησης. Στην εποχή του γκουγκλαρίσματος, τι να σου πουν οι παππούδες και οι γιαγιάδες; Ο «γέρος» άνθρωπος δεν προκαλεί σεβασμό με τις γνώσεις και τη σοφία του, δεν αντιμετωπίζεται ως ενσαρκωμένη εκδοχή ιστορίας, ως φορέας πολιτισμού και απόσταγμα εμπειρίας. Πιο απλά, αν οι ηλικιωμένοι είναι κινούμενη ιστορία και αυτό είναι ένα από τα πιο σημαντικά τους προσόντα, θα πρέπει να τους πληροφορήσουμε πως η ιστορία και τα βιώματα τους δεν είναι πια καθόλου της μόδας.
«Στις παρούσες συνθήκες η παλαιά αίγλη των πνευματικών ανθρώπων, των πολιτικών προσωπικοτήτων και λοιπών εμβληματικών φυσιογνωμιών, που εκπροσωπούσαν τα ιδεώδη και τις ιδεολογίες του παρελθόντος είναι φυσικό να θαμπώνει – και το παράδειγμά τους να μην παραδειγματίζει σχεδόν καθόλου. Γιατί, λόγου χάρη, ένα όμορφο σημερινό κορίτσι που «τυχαία γεννήθηκε στην Ελλάδα» (και όχι σε μια άλλη ευρωπαϊκή κοινωνία ή, ακόμα καλύτερα, στις ΗΠΑ) να θέλει να μοιάσει στις εξόριστες και στις χρόνιες κατατρεγμένες αγωνίστριες των λαϊκών κινημάτων του πρόσφατου ελληνικού ιστορικού παρελθόντος και όχι σε ένα πετυχημένο top model ή σε μια φιγουράτη κοσμική πορνοστάρ;»(2) Εφόσον η καταξίωση των ατόμων εκπορεύεται από την πρόσβασή τους στην κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών, από την εικόνα τους στα social media και γενικότερα, από την εμπορευματοποιημένη εκδοχή του εαυτού, είναι ψυχολογικά αναμενόμενο τα άτομα να επενδύουν στα χαρακτηριστικά εκείνα τα οποία τους επιτρέπουν να «πουλούν τον εαυτό τους σε μια καλή τιμή ή για ένα καλό αντίτιμο». Φαντάζεστε πολλούς που θα «αγόραζαν ρυτίδες» ή θα διατηρούσαν ένα παλιό ταλαιπωρημένο αυτοκίνητο για συναισθηματικούς λόγους, αν τους δινόταν η δυνατότητα να το ανταλλάξουν με μια Lamborghini; Εφόσον λοιπόν τα άτομα μετατρέπονται σε εμπορεύματα για να θρέψουν τον ναρκισσισμό τους και διακρίνονται αποκλειστικά και μόνο στη βάση της εμπορευματικής τους αξίας, των καταναλωτικών τους δυνατοτήτων και όχι της προσφοράς τους στο κοινωνικό σύνολο, η γεροντική σοφία θα είναι πάντα πολύ υποδεέστερη μιας αψεγάδιαστης εξωτερικής εικόνας.
Παράλληλα, η αστικοποίηση δεν «κατοικιδιοποίησε» μόνον τα παιδιά, αλλά κυρίως και βασικότερα τους γηραιότερους ανθρώπους, αφού τους αποσυνέδεσε από τις παραδοσιακές παραγωγικές τους δραστηριότητες. Τους έκλεισε σε σπίτια, τους «βίδωσε» σε καναπέδες, τους άφησε να «σαπίζουν» μπροστά σε τηλεοράσεις. Τους εξόρισε σε γηροκομεία. Τους απέσπασε από την εκτεταμένη οικογένεια και τον παραδοσιακό τους ρόλο να μεταλαμπαδεύουν γνώσεις, να εγχαράσσουν αξίες, τρόπους σκέψης και να εγκαθιδρύουν το ηθικό και εθιμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο γαλουχούνται και διαπαιδαγωγούνται τα παιδιά, στα πλαίσια της συνέχειας και της διαδοχής των γενεών. Μέχρι την μαζική αστικοποίηση ο γέρος και η γριά δεν ήταν ανθρώπινο πλεόνασμα. Ήταν αναπόσπαστο τμήμα της διευρυμένης οικογένειας και εξαιρετικά χρήσιμοι. Αρκεί να αναρωτηθούμε: ποιος λέει τα παραμύθια στα παιδιά σήμερα, που δεν υπάρχει «εστία» μπροστά στην οποία η γιαγιά να μαζεύει τα εγγόνια για να αφηγηθεί τις ιστορίες της;
Άλλωστε, η μεταμοντέρνα ιδεολογία προτάσσει την ιδέα της «παρθενογένεσης» των πάντων: Όλα μοιάζουν να ξεκινούν από το εκάστοτε άτομο και να τελειώνουν σε αυτό, ανάλογα με τις επιθυμίες του και τις συγκυριακές επιλογές του. Η παράδοση με τη διπλή σημασία της λέξης, δηλαδή ως συνέχεια εθιμικών και ηθικών πλαισίων σκέψης και δράσης, αλλά και ως διαδικασία μεταβίβασης γνώσης από την μια γενιά στην αμέσως επόμενη, όπως άλλωστε και η ίδια η ιστορία, μοιάζουν να περιθωριοποιούνται. Και προφανώς χωρίς παρελθόν, δεν μπορεί να υπάρξει μέλλον. Η φαντασίωση περί του «τέλους της ιστορίας» φέρνει το «πάγωμα του χρόνου», όπου το παρόν ακρωτηριάζεται σε μια κατάσταση διαδοχής στιγμών χωρίς συνεκτικούς δεσμούς μεταξύ τους. Η αλληγορία του Ηράκλειτου αναφορικά με τον ποταμό και το νερό του που «πάντα ρει», παραγκωνίστηκε. Ωστόσο, εάν τα νερά του χρόνου δεν ρέουν, βρισκόμαστε ενώπιον ενός τέλματος. Ενός τέλματος του αέναου παρόντος.
Θα πρέπει συμπληρωματικά να σημειώσουμε και να διευκρινίσουμε πως η όλη συζήτηση δεν αφορά καθόλου τη διανοητική ενάργεια, την απολλώνια εφηβεία και την νιτσεϊκή παράσταση του Έλληνα ως ενός εφήβου που «ήταν επιφανειακός λόγω βάθους». Το αντίθετο μάλιστα, όσο περισσότερο οι άνθρωποι τρέχουν να ξεφύγουν από την επέλαση του χρόνου, τόσο «σαπίζουν» συνειδησιακά, γερνούν συναισθηματικά και διανοητικά, μαραίνονται ψυχολογικά και χάνουν τη ζωή τους, προσπαθώντας να αποφύγουν το θάνατο, όπως χάνουν την ομορφιά τους, προσπαθώντας να προλάβουν το γήρας.
Τελικά, φαίνεται να προάγεται ένας διχασμός του ατόμου ο οποίος λειτουργεί αντιστρόφως ανάλογα: όσο περισσότερο το δυτικό μετανεωτερικό άτομο κυνηγά μετά μανίας τη συντήρηση μιας εικόνας διαρκούς και αψεγάδιαστης νεότητας, τόσο από ψυχολογικής άποψης θα νιώθει και θα σκέφτεται σαν γέρος. Ειδικότερα, «ο δυτικός πληθυσμός και κυρίως το νεότερο ηλικιακά τμήμα αυτού του πληθυσμού, μοιάζει να υπεισέρχεται σε μια «ψυχολογία γήρατος». Θα μπορούσαμε να αναρωτηθούμε ποιοι συνήθως μιλούν περισσότερο για ασθένειες, τρέχουν συνέχεια στο γιατρό, φοβούνται μην πεθάνουν, προσέχουν τα μικρόβια, περιορίζουν τις μετακινήσεις τους, μένουν σπίτι κλπ.; Οι υπερήλικες και οι πολύ άρρωστοι – και με το δίκιο τους θα έλεγε κανείς. Κύριο γνώρισμά τους; Ο φόβος! Φοβούνται τα πάντα, κινδυνεύουν από τα πάντα. Ποια είναι η προοπτική ζωής των γέρων και των πολύ αρρώστων; Θα λέγαμε θάνατος «μυρίζει» γύρω τους. {…} Θα σημειώναμε πως η βιολογική ηλικία πολλών ανθρώπων σήμερα – και ιδιαζόντως των ηλικιακά νεότερων – δεν συνάδει με την ψυχοδιανοητική τους ηλικία.»(3) Παρατηρούμε επί παραδείγματι, όλο και πιο συχνά, την αντίδραση των ανθρώπων στα γενέθλια τους, ήδη όταν μπαίνουν στη δεκαετία των τριάντα. Θεωρούν ότι «πια μεγάλωσαν» και βιώνουν αγχωτικά αυτό ακριβώς το «βάρος» της ηλικίας, φαντασιώνοντας μάλιστα το επερχόμενο γήρας. (!)
Από ψυχοκοινωνικής άποψης η ψυχαναγκαστική και εμμονική προσπάθεια των ατόμων να σταματήσουν την επέλαση του χρόνου και τις συνέπειες αυτής της επέλασης επάνω τους, τα οδηγεί να μένουν πολλές φορές αγκυλωμένα σε διανοητικές και συναισθηματικές καταστάσεις που συναντάμε στον παιδικό τρόπο σκέψης. Πιο αναλυτικά, «η απόσυρση στον κόσμο του φανταστικού, η καλλιέργεια της εγωκεντρικής σκέψης (χαρακτηριστικής στα παιδιά), η παντοδυναμία της σκέψης, η ελλιπής κοινωνικοποίηση, η εξάρτηση από την φροντίδα και τις παροχές των άλλων ακόμα και σε στοιχειώδη ζητήματα καθημερινής επιβίωσης, η αδυναμία να πάρουν τα νέα άτομα τη «ζωή τους στα χέρια τους» και να αισθανθούν υπεύθυνοι για τις πράξεις τους (καθώς και να είναι), συμβάλλουν στην εμφάνιση διαφόρων, άλλοτε ελαφρύτερων, άλλοτε αρκετά σοβαρών, ψυχοπαθολογικών καταστάσεων»(4) και αποτελούν ενδείξεις μιας εξελικτικής καθυστέρησης και μιας απουσίας ψυχικής ωρίμανσης.
Διότι, το να «σταματήσω να μεγαλώνω» σημαίνει να σταματήσω να εξελίσσομαι και να αναπτύσσομαι. Σημαίνει να αρνούμαι στον εαυτό μου την προοπτική του μέλλοντος, εξαιτίας του φόβου της φθοράς με την οποία συνοδεύεται. Διότι εχθρός είναι ο χρόνος που βαλτώνει, που κενώνει. Εχθρός είναι ο χρόνος στον χώρο του οποίου δεν ρίζωσε τίποτα και απλά ξοδεύτηκε, κατανάλωσε και καταναλώθηκε. Έχασε το «νεύρο» του και «γέρασε τα πάντα» στο διάβα του. Αντίθετα, ο χρόνος ο μεστός νοήματος, εκείνος που πλουτίζει τις ζωές των ανθρώπων με εμπειρίες, με γνώσεις, με συναισθήματα, με αναμνήσεις είναι εκείνος ο χρόνος που εξασφαλίζει για τον κάθε άνθρωπο ένα γεμάτο θησαυροφυλάκιο, έστω συνοδευόμενο από κάποια μορφή υπαρξιακού δράματος, όπως την περιέγραφε ο Καβάφης στο ποίημα «Κεριά»: «Του μέλλοντος η μέρες στέκοντ’ εμπροστά μας/ σαν μια σειρά κεράκια αναμμένα {…} / η περασμένες μέρες πίσω μένουν/ μια θλιβερή γραμμή κεριών σβησμένων {…}/ δεν θέλω να τα βλέπω·/ με λυπεί η μορφή των {…}/ εμπρός κοιτάζω τα αναμμένα μου κεριά/ δεν θέλω να γυρίσω, να μην διω και φρίξω {…}/ τι γρήγορα που τα σβηστά κεριά πληθαίνουν».
Κοντολογίς, η πραγματική νεότητα εκπορεύεται από μέσα προς τα έξω – και μόνον έτσι διατηρείται. Το κυνήγι της νεότητας της εξωτερικής εμφάνισης θα γίνεται μάστιγα όσο περισσότερο θα γερνάνε οι ψυχές των ανθρώπων και θα αναζητούν αντιστάθμισμα στην εικόνα του προσώπου και του σώματος τους, για να νικήσουν τα γηρατειά και το θάνατο, που θα βρίσκονται ήδη μέσα τους από πολύ νωρίς.
2. Χριστιάνα Στυλιανού: Δικτατορία της νεότητας: Ταμπού και άρνηση του γήρατος
στην εποχή μας
Από
την πρόσβαση στην ιατρική περίθαλψη, την κακοποίηση και τις διακρίσεις, οι
ηλικιωμένοι γνωρίζουν σήμερα περισσότερο από ποτέ τον πόνο του γήρατος.
29.11.2022
Artwork:
Γιάννης Παπαϊωάννου / Olafaq
Παρατηρώ τα τελευταία χρόνια την
έξαρση της τάσης του face app, μιας εφαρμογής που μας μεταμορφώνει σε
ηλικιωμένους, που οι περισσότεροι από εμάς το βρίσκουμε αστείο. Δεν αντιλέγω
ότι είναι εν μέρει διασκεδαστικό, αλλά παράλληλα προάγει μια γεροντοφοβία,
διακωμωδώντας τη διαδικασία της γήρανσης. Όντας μη χρήσιμοι για την παραγωγή
κεφαλαίου, οι ηλικιωμένοι οφείλουν να καταστραφούν, υπό την σκιά την
ιδεολογικής ηγεμονίας του “forever young” (aka forever productive). Από την
δεκαετία του ‘60, όπου επικρατεί ο όρος “teenager” από τη βιομηχανία της μόδας,
της μουσικής, του κινηματογράφου και των διαφημίσεων, όλα απευθύνονται
στους νέους.
Ο γιός του Σοφοκλή ζήτησε από τον
Άρειο Πάγο να ορίσει τον πατέρα του ως μη ικανό για δικαιοπραξίες, ενώ οι Κείοι
στην προκλασική Κέα συνήθιζαν να διαλέγουν το χρόνο του θανάτου τους εθελοντικά
για να μην επιβαρύνουν την κοινωνία «κείον νόμιμον», δηλαδή σε εξαναγκαστική
αυτοκτονία των ηλικιωμένων και όπως συνέβαινε και στην Μασσαλία για λόγους
υπέρτατου χρέους στην κοινωνία, Χρησιμοποιούσαν το κώνειο ή μίγμα οίνου και
παπαρούνας για να κοιμηθούν αιώνια.
Μέχρι το 2030, ο αριθμός των
ατόμων ηλικίας 60 ετών και άνω θα ξεπεράσει αυτόν των νέων ηλικίας 15 έως 24
ετών, καθώς, όπως εκτιμά ο ΟΗΕ, ο αριθμός των ηλικιωμένων θα αυξηθεί κατά 56%
από 901 εκατομμύρια σε πάνω από 1,4 δισεκατομμύρια το 2030. Το 2050, ένας στους
πέντε ανθρώπους θα είναι άνω των 60 ετών.
Μεγάλη συζήτηση δημιουργείται
σήμερα για το πώς ο κόσμος έχει παραμελήσει τους ηλικιωμένους πολίτες
του. Από την πρόσβαση στην ιατρική περίθαλψη, την
κακοποίηση και τις διακρίσεις, οι ηλικιωμένοι γνωρίζουν σήμερα
περισσότερο από ποτέ τον πόνο του γήρατος. Ταυτόχρονα, αυτή που είναι
υποτίθεται η στιγμή που θα έπρεπε να απολαμβάνουν την επιβράβευση από τους
κόπους μιας ζωής, ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι απλά γερνούν σε έναν κόσμο
όπου η ζωή έχει γίνει πολυτέλεια.
Artwork: Γιάννης Παπαϊωάννου /
Olafaq
Στο εύθραυστο και ευάλωτο στάδιο
της ζωής τους, οι ηλικιωμένοι έχουν να αντιμετωπίσουν μερικές από τις πιο
αποτρόπαιες παραβιάσεις. Σε
ορισμένες κοινότητες οι ηλικιωμένοι συνδέονταν με τη μαγεία και καίγονταν
ζωντανοί, ενώ σε άλλες περιπτώσεις, έχουν αναγκαστεί να συντηρούν τα εγγόνια
και τα άνεργα παιδιά τους. Όπως όλοι γνωρίζουμε, πολλοί από τους ηλικιωμένους
στη χώρα μας, χρησιμοποιούν μεγάλο μέρος της σύνταξής τους για να φροντίσουν
τις οικογενειακές ανάγκες, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης των νεαρών μελών
που δεν έχουν δουλειά.
Η αντιμετώπιση του γήρατος
διά μέσου των αιώνων
Το γήρας κατά τον Γαληνό δεν
αποτελεί νόσο, αλλά ούτε και μια απολύτως φυσική κατάσταση. Είναι κατ’ αυτόν
ένα ιδιάζον στάδιο της ανθρώπινης ζωής, το οποίο απαιτεί ιδιαίτερη ιατρική
φροντίδα. Στην Αρχαία Αίγυπτο το γήρας ήταν σεβαστό. Την Ιατρική στη χώρα του
Νείλου την ασκούσαν κυρίως οι ιερείς, οι οποίοι απέδιδαν ιδιαίτερη αξία και
βαρύτητα στην υγεία των γερόντων. Στην Αρχαία Ελλάδα το γήρας ήταν επίσης
ιδιαίτερα σεβαστό και άξιο τιμών. Ο ηλικιωμένος διατηρούσε αμετάβλητο το κύρος
και την θέση του στην κοινωνία και πολύ συχνά δεχόταν αξιώματα και τιμές, τα
οποία σπανίως θα δεχόταν στη νεότητά του. Στην Ιλιάδα εκθειάζεται η σύνεση και
η σοφία των γερόντων, στο πρόσωπο του βασιλιά της Πύλου, Νέστωρα. Ο Ιπποκράτης
εκφράζει την λύπη του, όταν οι γέροντες μεταφέρονται από το λειτουργικό κέντρο
της κοινωνίας στο περιθώριό της. Κατά τον Πλωτίνο, το γήρας είναι περίοδος
αυτογνωσίας, η οποία είναι απολύτως αναγκαία για την πνευματική ωρίμανση του
ανθρώπου.
Η γεροντοφοβία που χαρακτηρίζει
την εποχή μας
Oι Navajo Ινδιάνοι θεωρούν την
κάθε μέρα ως μια μικρή νίκη. Αντίθετα, οι σύγχρονοι μεσήλικες ή ηλικιωμένοι για
να μη βρεθούν στο περιθώριο της ζωής και για να μη βιώσουν τον όχι μόνο βιολογικό
αλλά και κοινωνικό ευτελισμό, προσπαθούν να καλύψουν τα ίχνη του χρόνου με
φάρμακα ελιξίρια, πλαστικές επεμβάσεις, σεξουαλικά σκευάσματα, εφηβικό τρόπο
ντυσίματος και συμπεριφορές. Η λέξη «γέρος» που ετυμολογικά σημαίνει «ιερός»,
δεν λέγεται πλέον με σεβασμό, αλλά αντιθέτως απαξιωτικά, και συχνά συνοδεύεται
από άκομψα συνδετικά, όπως «παλιόγερος», «γεροπαράξενος», «γεροντομουρμούρα»,
για να αναφερθούμε μόνο σε μερικά από αυτά. Η πνευματική ωρίμανση θεωρείται
δείγμα οπισθοδρόμησης και αντιθέτως επιβραβεύονται ναρκισσιστικές συμπεριφορές
που είναι και το σήμα κατατεθέν της εποχής μας. Η υπερπροστασία από τους
γονείς, η έλλειψη σεβασμού για τους ηλικιωμένους και η επιβράβευση της δύναμης,
καθορίζει τα σημερινά ναρκισσιστικά μας πρότυπα .
Η ανώριμη εποχή μας
Η ανωριμότητα είναι
χαρακτηριστικό μιας εποχής που υμνεί την νεότητα και καταδικάζει το γήρας και
οδηγεί στην αναζήτησή της μέσα από το σεξ, την αλλαγή σεξουαλικών συντρόφων και
την απειθαρχία, ενώ παράλληλα εξυμνεί το σώμα και την προσκόλληση με την εξωτερική
εμφάνιση.
Ως εκ τούτου, μέσα από την
απεγνωσμένη αναζήτησή της ηδονής, μια γενιά ανήσυχων ανθρώπων, που δεν
οδηγείται στη αυτοπραγμάτωση και την ωρίμανση, αρνείται τον ρόλο του σοφού
γέροντα και υποδύεται την αέναη νιότη, ενώ η μόνη πανανθρώπινη αλήθεια -ο
θάνατος- καραδοκεί πάνω και πέραν της αρχής της ναρκισσιστικής ηδονής που έχει
την πρωτοκαθεδρία.
Η Diane Vreeland Διευθύντρια της
αμερικανικής Vogue εισάγει το όρο “youth quake” που υποδηλώνει την αρχή
ενός παραληρήματος στην νεότητα που ηλικιωμένοι καταναλώνουν προϊόντα για νέους
που οδηγούν τον ενήλικα σε Infantilisms.Τα σημάδια του γήρατος πρέπει να
καλυφθούν με οποιοδήποτε τίμημα.
Αισθήματα ντροπής μας συνοδεύουν
μετά τα 50 . Στα παραμύθια κακοί γέροι τρώνε παιδιά ή είναι μάγοι. Αν και η
θεματολογία της TV είναι για νέους και οι ίδιοι οι ηθοποιοί είναι νέοι, η
πλειοψηφία του κοινού αποτελείται κυρίως από ηλικιωμένους, χωρίς ωστόσο να
αντιπροσωπεύονται επαρκώς.
Ο ηλικιωμένος ήρωας του Italo
Sveno στο ερώτημα αν υπάρχει κάποιο πλεονέκτημα σε σχέση με τη νιότη, απαντά:
«Κανένα». Αυτό το φιλοσοφικό «τίποτα» χαρακτηρίζει τη νεωτερικότητα. Στον 20ο
αιώνα, η αποθέωση της νεότητας οδηγεί σε μια νεανίζουσα αντίληψη σε έναν κόσμο
γερασμένο. Όπως λέει η Hannah Arendt, «σε ένα κόσμο απογυμνωμένο από τους οικείους
μύθους» όπου όλες οι μορφές τέχνης αναφέρονται στη νεότητα σε έναν κόσμο
ανοίκειο.
Η τρομοκρατία του γήρατος στον
20ο αιώνα
To retire στα μέσα του 19ου αιώνα
σημαίνει «αποσύρομαι». 80 χρόνια μετά, υποδηλώνει «όχι ικανός για ενεργείς
υπηρεσίες». Το γερμανικό “Senilität” που αρχικά σήμαινε «τα σημεία του
γήρατος», κατέληξε να έχει το νόημα της «γεροντικής παραξενιάς». Ένας
διάσημος ιατρός στην Αμερική το 1905 εκφώνησε μπροστά σ’ ένα νεανικό ακροατήριο
έναν ιστορικό λόγο στον οποίο υποστήριξε την προκατάληψη κατά του γήρατος. Οι
60χρονοι είπε, έπρεπε άμεσα να εγκαταλείψουν εργασία τους και την πολική.
Το στερεότυπο ότι οι ηλικιωμένοι
δεν μαθαίνουν και οι γνώσεις τους εκπίπτουν, επιτίθεται στην ανθρώπινη
αξιοπρέπεια. Είναι μια δυσφήμιση, μια ψευδοεπιστημονική διάγνωση, μια κοινωνική
καταδίκη που οδηγεί στον απολυταρχισμό. Ας μην ξεχνάμε διαχωρισμός των
ανθρώπων με βάση τα βιολογικά κι εξωτερικά στοιχεία, αποτέλεσε και την βάση των
ρατσιστικών διαδοχών του 19ου αιώνα.
Στις αρχές του 21αιώνα επικρατεί
ένα καταναγκαστικό σύστημα για ομορφιά, νεότητα, σεξουαλικότητα με πρότυπο τον
νέο και όμορφο, ικανό για αναπαραγωγή σε μια κοινωνία που γερνά. Οι ηλικιωμένοι
νοιώθουν την απειλή της αρπακτικής νεότητας. Πιθανόν πάντα να υπήρχε μια
τέτοια βιολογικά προγραμματισμένη δυνατότητα αλλά όταν οι άνθρωποι ζούσαν
μέχρις τα 30-40 έτη αυτή δεν εκδηλωνόταν.
Η Doris Roberts σε ομιλία της
στην Αμερικανική Γερουσία το 2002 αναφέρθηκε ότι στο Hollywood οι 25χρονες
κάνουν Botox και στα 40 είναι κατάλληλες για ρόλους γιαγιάς. Η
παραδοξότητα της αέναης αναζήτησης της ομορφιάς και της νεότητας σε μια
κοινωνία ηλικιωμένων. Η νεότητα παρουσιάζεται ως πολύτιμο πετράδι και
τελικά στον 21αιώνα καταδικάζεται στην ανεργία, δηλαδή την έμμεση απόσυρση.
Το στίγμα του γήρατος δημιουργεί
συναισθήματα απώλειας της αυτοπεποίθησης, του αυτοελέγχου, της αξιοπρέπειας,
μείωση της δημιουργικότητας και των πνευματικών ικανοτήτων. Οι
περισσότεροι βλέπουν τους ηλικιωμένους ως ερειπωμένα σώματα και οι ίδιοι να
βιώνουν την περιθωριοποίηση και να αισθάνονται πλεονάζοντες.
Artwork: Γιάννης Παπαϊωάννου /
Olafaq
Γεροντική απελευθέρωση
Ο συγγραφέας του “Das Methusalem”
Komplott, γράφει για μια συνωμοσία των Μαθουσάλων, όπου οι ηλικιωμένοι
εναντιώνονται στην ιδεολογία της νεότητας, απελευθερώνονται και μπορούν να
αναπνεύσουν ελεύθερα εκεί ακριβώς που ανήκουν : στην ηλικία τους. Προτείνει να
μην ασχολούνται με τα ΜΜΕ καθημερινά και με το σώμα κάποιου άλλου, με τατουάζ ή
πλαστικές. Δεν θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει τι κάνει ο καθένας με το σώμα του,
αλλά τι κάνει η κοινωνία με το σώμα μας. Όπως ο Φρανκεστάιν, μας μεταμορφώνει
σε τέρατα.
Ο κόσμος έχει πράγματι πολλά να
μάθει από τους ηλικιωμένους. Είναι η κόλλα που συνδέει κάθε κοινωνία με τη
σοφία και την ανθεκτικότητά τους. Η μετάβαση σε ένα μέλλον χωρίς αποκλεισμούς
που θα λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες κάθε πολίτη του κόσμου δεν λειτουργεί μόνο προς
όφελος της γηράσκουσας γενιάς της, αλλά είναι ζωτικής σημασίας για την προώθηση
των διαδικασιών βιώσιμης ανάπτυξης. Σύμφωνα με τα λόγια του Νοτιοαφρικανού
επαναστάτη κατά του απαρτχάιντ, Νέλσον Μαντέλα, «μια κοινωνία που δεν
εκτιμά τους ηλικιωμένους της, αρνείται τις ρίζες της και θέτει σε κίνδυνο
το μέλλον της».
