Τον κακό τους τον καιρό

Μέσα στη δίνη της ενεργειακής και πληθωριστικής κρίσης, της διαχείρισής της και των παρενεργειών του πολέμου, το πολιτικό κλίμα αναμένεται θυελλώδες όμως, παρότι οι εκλογές έχουν - προσώρας τουλάχιστον - απομακρυνθεί από την ορίζοντα.

Η έρευνα του ΙΝΕ ΓΣΕΕ, έρχεται να προστεθεί σε εκείνη της ΓΣΕΒΕ για την οποία γράψαμε την προηγούμενη εβδομάδα και δείχνουν την ασφυκτική οικονομική κατάσταση που αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερα νοικοκυριά. Ανάμεσα στα ευρήματα:

• Το 59% των εργαζομένων έχει μειώσει την κατανάλωση βασικών ειδών διατροφής “πολύ” ή “αρκετά”, 32% “λίγο” & 9% “καθόλου”

• Τα αντίστοιχα ποσοστά για τη θέρμανση είναι: 33% έχει “μειώσει πολύ” τις δαπάνες, 41% “αρκετά”, 16% “λίγο” & 10% “καθόλου”

Είναι εντυπωσιακό ότι ο Πρωθυπουργός ανακοινώνει αυξήσεις μισθών (άγνωστου ύψους), από 1ης Μαΐου, ή αλλιώς κατόπιν εορτής. Νομίζουμε πως δικαιούμαστε να ερμηνεύουμε την ολιγωρία σαν συνέχιση ενός σχεδίου υποτίμησης της εργασίας με άλλα μέσα.

Πέρα από την απόγνωση των νοικοκυριών, οι έρευνες καταγράφουν και ταχεία φθορά της κυβέρνησης (που συνοδεύεται από μικρή όμως ανάκαμψη της αξιωματικής αντιπολίτευσης) με την ψαλίδα κάτω από το 10% συστηματικά πλέον: Η δημοσκόπηση της Pulse στο ΣΚΑΪ δείχνει τη διαφορά ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ στο 8,5%, η δημοσκόπηση της MRB στο 7,4%, η δημοσκόπηση της ALCO στο 8,9%, ενώ το εκλογικό βαρόμετρο του Ινστιτούτου «Νίκος Πουλαντζάς» στο 6,3%.

Το κλείσιμο της «ψαλίδας» προκάλεσε και την πρώτη νύξη από το κυβερνόν κόμμα για κυβερνήσεις συνεργασίας. Ενδεικτικό όμως του κλίματος στην κοινωνία, είναι πως η Ν.Δ. «έφαγε πόρτα» από το ΚΙΝ.ΑΛ το οποίο δεν φάνηκε διατεθειμένο να μπει σε μια τέτοια συζήτηση, προκαλώντας την μήνιν του κυβερνώντος κόμματος.

Ο γεωπολιτικός χάρτης αλλάζει

Εν μέσω πολεμικής συσπείρωσης, ο Πούτιν βλέπει τα ποσοστά δημοφιλίας του να εκτινάσσονται στην μέτρηση του (ελεγχόμενου βέβαια) Levada Center. Το Υπουργείο Άμυνας της Ρωσικής Ομοσπονδίας ανακοίνωσε πριν μια εβδομάδα τη λήξη της “πρώτης φάσης” της “ειδικής επιχείρησης” στην Ουκρανία, επισημαίνοντας πως ο στόχος παραμένει η Ανατολική Ουκρανία. Οι επιθέσεις στις μεγάλες πόλεις της Κεντρικής και Δυτικής Ουκρανίας, δήλωσε, έγιναν για αντιπερισπασμό και κατά στρατιωτικών εγκαταστάσεων για να αποδυναμώσουν τον ουκρανικό στρατό - και μόνον.

Η Μαριούπολη έχει σχεδόν ολοκληρωτικά καταστραφεί και καταληφθεί από τα Ρωσικά στρατεύματα. Ενώ είναι σε εξέλιξη προσπάθειες για την απομάκρυνση των 10.000 περίπου αμάχων που παραμένουν εγκλωβισμένοι στην πόλη (αργά το βράδυ της Παρασκευής 1ης/4, ανακοινώθηκε πως απέτυχαν).

Το άλλο μέτωπο του Ουκρανικού είναι βέβαια ο παγκόσμιος οικονομικός πόλεμος. Εκεί οι εξελίξεις είναι επίσης πυκνές και σημαίνουσες. Η Ρωσία προχώρησε σε τελεσίγραφο μέχρι σήμερα 1/4, σχετικά με την πληρωμή για το αέριο μόνο σε ρούβλια (το οποίο ρούβλι -ειρήσθω εν παρόδω- ανακάμπτει), κάτι που οι Ευρωπαίοι δε δέχονται.

Αντισταθμιστική κίνηση ήταν η χθεσινή ανακοίνωση από το Πρόεδρο των ΗΠΑ για τη διάθεση ενός εκατομμυρίου βαρελιών πετρελαίου την ημέρα (περίπου το 1% της παγκόσμιας ημερήσιας κατανάλωσης) για τους επόμενους έξι μήνες, από τα στρατηγικά αποθέματα των ΗΠΑ προκειμένου να «ελαφρύνει» τις αγορές πετρελαίου και να ρίξει τις τιμές. Ταυτόχρονα, η Κίνα προχώρησε σε συμφωνίες - με το υπό κυρώσεις, ρημαγμένο και σε απόλυτη ανάγκη επενδύσεων Αφγανιστάν. Το παγκόσμιο εμπόριο οδεύει ολοταχώς προς τη νέα διπολικότητα…

Και ενώ οι κυρώσεις εξ ανάγκης διευρύνονται, ταυτόχρονα χαλαρώνουν σε όλο και περισσότερα σημεία: Οι κυρώσεις εναντίον του Ιράν, πιθανόν σκληρότερες από εκείνες κατά της Ρωσίας, δεν το εμποδίζουν να αυξάνει συνεχώς τις εξαγωγές πετρελαίου του… Και το ΔΝΤ προειδοποιεί πως οι κυρώσεις ρισκάρουν να κλονίσουν την κυριαρχία του δολαρίου…

• Διαβάστε: Tobias Korn, Henry Stemmle: Russia's war against Ukraine might persistently shift global supply chains

• Διαβάστε: Joe Stork: The Ukraine war and the looming food crisis in the Middle East

• Δείτε: Ο ρόλος του ΔΝΤ στην Ουκρανική κρίση:

Στην Ελλάδα τα ΜΜΕ είναι δέσμια της διαπλοκής

Όπως με το φωτορεπορτάζ, έτσι και με την ερευνητική δημοσιογραφία, η εικόνα της χώρας μας έχει δύο όψεις. Σημαντικές διακρίσεις από τη μια μεριά, καταδίκες από την άλλη. Όπως έχουμε γράψει και παλιότερα, έχουμε πρόβλημα Μέσων, όχι δημοσιογράφων!

Τα Πρακτικά της Μόριας των Σταύρου Μαλιχούδη και Ηλιάνας Παπαγγελή έλαβαν χθες το ευρωπαϊκό βραβείο ερευνητικής δημοσιογραφίας Impact Award του #IJ4EU! Ανεξάρτητες ομάδες που στηρίζονται σε grants και δε δεσμεύονται από επιχειρηματικά κεφάλαια στην Ελλάδα (άρα τη διαπλοκή) κάνουν σημαντική δουλειά. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα Solomon, Investigate Europe, Reporters United, The Manifold files, τις οποίες παρακολουθούμε συστηματικά.

Από την άλλη, είχαμε την έκθεση του Media Freedom Rapid Response, ενός πανευρωπαϊκού μηχανισμού που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να παρακολουθεί και να αντιδρά σε παραβιάσεις της ελευθερίας του Τύπου και των ΜΜΕ στην ΕΕ: Η έκθεση, που δημοσιοποιήθηκε τη Δευτέρα 28 Μαρτίου, έρχεται σε συνέχεια των παρατηρήσεων που έγιναν από τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα στις 25 Μαρτίου στις Βρυξέλλες σε συνέντευξή στην Euractiv: «Η κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου στην Ελλάδα γίνεται συγκρίσιμη με αυτή της Ουγγαρίας. Μπορούμε να δούμε μια σκόπιμη πολιτική βούληση για τη μείωση της ελευθερίας του Τύπου».

Όπως έχουμε προαναγγείλει θα επανέλθουμε αυτή την εβδομάδα με μία αναλυτική ανασκόπηση του θέματος.

• The Press Project: Διεθνής έρευνα για την Eλευθερία του Τύπου στην Ελλάδα: Πώς η κυβέρνηση Μητσοτάκη χειραγωγεί την Ενημέρωση

• Politico: Greek media under threat, says report

Byung-Chul Han: Η τάξη της Γης

Ο φιλόσοφος Byung-Chul Han είναι πιθανώς αυτός που περιγράφει καλύτερα τη φαινομενολογική παγίδα στην οποία έχουμε πέσει. "Η τάξη της Γης", είπε σε μια πρόσφατη συνέντευξή του, "αποτελείται από αντικείμενα που παίρνουν μια μόνιμη μορφή και παρέχουν ένα σταθερό περιβάλλον για την ανθρώπινη κατοίκηση. Σήμερα, αυτό "έχει αντικατασταθεί από την ψηφιακή τάξη". Εφόσον "αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα κυρίως με όρους πληροφορίας", επισημαίνει "σπάνια υπάρχει απτή επαφή με την πραγματικότητα. Η πραγματικότητα αποστερείται της παρουσίας της... Η πληροφορία διαλύει την πραγματικότητα". Ως αποτέλεσμα αυτής της μετακίνησης του νου προς το εικονικό πεδίο, ο πραγματικός κόσμος γίνεται "πιο θολός και πιο φαντασματικός", ανυπόστατος. Η εικονική επαύξηση της εμπειρίας είναι ταυτόχρονα και η υποβάθμισή της.

• Noema: Reality Mugs The Metaverse. Technology is no escape from the human condition

Το Νήμα του Πολιτισμού

Χθες σας στείλαμε μια ακόμα δοκιμαστική έκδοση, για την οποία είμαστε χαρούμενοι. Η θεατρολόγος και συνεργάτιδά μας, Μυρτώ Ράις ανασκόπησε την πολιτιστική επικαιρότητα κριτικά, αλλά και με προτάσεις. Όπως και με τη δοκιμαστική έκδοση του Νήματος της Επιστήμης και του Διαστήματος, την έκδοση ακολούθησε ένα ερωτηματολόγιο. Σας το στέλνουμε ξανά καθώς διαρκεί δυο λεπτά (κυριολεκτικά), όμως μας δίνει πολύ σημαντικό feedback.

Σας ευχαριστούμε που μας διαβάζετε!