«Ο συγγραφέας, αφορμώμενος από την αντιπαραβολή του αναρχισμού με τον μεταδομισμό, διατείνεται πως το επείγον πολιτικό πρόβλημα της σύγχρονης κοινωνίας είναι η ολοένα αυξανόμενη επίταση και επέκταση της εξουσίας. Εστιάζει στην τάση των ριζοσπαστικών πολιτικών θεωριών και κινημάτων να επιβεβαιώνουν την ισχύ και την εξουσία, με ποικίλες μορφές, την ίδια στιγμή που επιχειρούν να την καταλύσουν. Καταγίνεται με στοχαστές όπως ο Μπακούνιν, ο Λακάν, ο Στίρνερ και ο Φουκώ, με σκοπό να εξετάσει σημαντικά επιστημολογικά, οντολογικά και πολιτικά ζητήματα: το ουσιώδες ανθρώπινο υποκείμενο συνιστά το αφετηριακό σημείο αντίστασης στην ισχύ και την εξουσία; Ή μήπως το ίδιο το ανθρωπιστικό υποκείμενο βρίσκεται κι αυτό από τη μεριά της κυριαρχίας και θα πρέπει ως τέτοιο να αποκαλυφθεί; Χαρτογραφώντας με επιδεξιότητα την ανάδυση αυτής της ερωτηματοθεσίας στη σύγχρονη πολιτική σκέψη, ο Νιούμαν παρουσιάζει ανάγλυφα τον τρόπο που το ζήτημα της ουσιακής ταυτότητας ορίζει επαναπροσδιορίζει τα όρια και τις δυνατότητες των σύγχρονων ριζοσπαστικών πολιτικών κινημάτων». (Από το οπισθόφυλλο της έκδοσης)
Σύμφωνα με τον συγγραφέα, στόχος αυτού του έργου είναι να εξετάσει την λογική του τρόπου εξουσίας σε διάφορους πολιτικούς λόγους και ιδέες και να αναπτύξει έναν τρόπο σκέψης σχετικά με την αντίσταση, που δεν θα επιβεβαιώνει την κυριαρχία, αλλά και θα αποφεύγει να βρει ένα θεμελιώδες σημείο αντίστασης, καθώς αυτό αναπόφευκτα θα μορφοποιούνταν μέσα σε μια δομή ή έναν λόγο εξουσίας.
Το πρώτο κεφάλαιο είναι μια μελέτη της αναρχικής κριτικής στον μαρξισμό χρησιμοποιώντας τα επιχειρήματα αναρχικών, όπως ο Μπακούνιν και ο Κροπότκιν, για να ξεσκεπάσει τις εξουσιαστικές τάσεις που διέπουν τον μαρξισμό, εξετάζοντας τις απόψεις του Μαρξ και του Ένγκελς, καθώς και σύγχρονων θεωρητικών μαρξιστών όπως ο Αλτουσέρ, ο Πουλαντζάς κ.ά.
Όπως τονίζει ο συγγραφέας, η μαρξιστική θεωρία αγνοεί το πρόβλημα της εξουσίας, κυρίως της κρατικής, καθώς την περιορίζει σε μια οικονομική ανάλυση, αφήνοντας στην τύχη της κάθε Ιακωβίνικη Επανάσταση, δικαιώνοντας την αναρχική πρόβλεψη ότι η δομή ή ο τόπος της κρατικής εξουσίας θα έμενε άθικτος και θα διαιωνιζόταν με έναν απείρως τυρρανικότερο τρόπο: «Το κεφάλαιο, επίσης εξετάζει το ευρύτερο πρόβλημα της θεσμοποιημένης εξουσίας στον μαρξισμό –της εξουσίας του κόμματος της πρωτοπορίας, καθώς και τα προνόμια του εργατικού προλεταριάτου– υποστηρίζοντας ότι παρ’ ότι ο ίδιος ο Μαρξ θεωρούσε την εξουσία ολέθρια, ήταν κατά έναν τρόπο υπόχρεος στην εγελιανή λογική, η οποία άφηνε την εξουσία να διαιωνίζεται».
Το δεύτερο κεφάλαιο, όπως εξηγεί, ο Νιούμαν εξετάζει τον αναρχισμό, όχι υπό την έννοια της κριτικής του στον μαρξισμό, αλλά ως ένα αυτόνομο φιλοσοφικό σύστημα, που βασίζεται στην έννοια μιας φυσικής ανθρώπινης ουσίας, καθώς και στις απορρέουσες από την εν λόγω ουσία ηθικότητα και ορθολογικότητα.
Στο τρίτο κεφάλαιο, ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ιδέες του Μαξ Στίρνερ προκειμένου να ασκήσει κριτική στον ανθρωπιστικό αναρχισμό και πιο συγκεκριμένα στην ιδέα της ανθρώπινης ουσίας, την οποία ο Στίρνερ θεωρεί μια καταπιεστική ιδεολογική κατασκευή που αρνείται την διαφορά και την εξατομίκευση.
Το τέταρτο κεφάλαιο εξετάζει την μελέτη περί εξουσίας και αντίστασης του Μισέλ Φουκώ, καθώς και το πώς χρησιμοποιεί ο Φουκώ την έννοια του πολέμου για να αναλύσει τις σχέσεις εξουσίας.
Το επόμενο (πέμπτο) κεφάλαιο μελετά τον εννοιολογικό κόσμο των Ζιλ Ντελέζ και Φελίξ Γκουατταρί προσπαθώντας να βρει κάποια μορφή ή γλώσσα της αντίστασης η οποία απουσιάζει από το έργο του Φουκώ.
Το έκτο κεφάλαιο διευρύνει την κριτική στην εξουσία εξετάζοντας τον τρόπο με τον οποίο η αποδομητική ορολογία του Ζακ Ντεριντά αποκαλύπτει και ανακρίνει τις ουσιοκρατικές και μεταφυσικές δομές στην φιλοσοφία.
Στο έβδομο κεφάλαιο, ο συγγραφέας καταλήγει στην βοήθεια των ιδεών του Λακάν, θεωρώντας ότι αν η ταυτότητα της εξουσίας καθ’ εαυτή είναι ανολοκλήρωτη, όπως διαπιστώνεται, τότε υπάρχει χάσμα ανάμεσα στην εξουσία και την ταυτότητα, όμως αυτή η έλλειψη δεν είναι από έναν άλλο φυσικό κόσμο, όπως θα υποστήριζαν οι αναρχικοί, αλλά παράγεται από την εξουσία την οποία οριοθετεί. Αυτό, υποστηρίζει ο Νιούμαν, μάς καθιστά ικανούς να συλλάβουμε εννοιολογικά το εκτός εξουσίας παραδόξως εντός της εξουσίας –με άλλα λόγια, ένα μη-ουσιοκρατικό σημείο αντίστασης.
Ο σκοπός του όγδοου κεφαλαίου, όπως και ολόκληρης της μελέτης, όπως εξηγεί ο συγγραφέας είναι να δείξει ότι πολιτική μπορεί να εννοηθεί και με τον μη-ουσιοκρατικό , μη-καθολικευτικό τρόπο όσο και με τον παραγωγικό, μη μηδενιστικό, ομολογώντας, όμως, ότι κάτι τέτοιο δεν ακούγεται και πολύ ριζοσπαστικό ή μαχητικό, αφού πρέπει να θυμόμαστε ότι η πολιτική θεωρία παραμένει, σε μεγάλο βαθμό, παγιδευμένη μέσα σε ουσιοκρατικούς και θεμελιωτικούς λόγους, οι οποίοι αφ’ ενός της καθορίζουν ένα πλαίσιο κανόνων ρυθμίζοντας τους τρόπους της υποκειμενικότητας, αφ’ ετέρου ασκώντας κυριαρχία αποδιώχνουν τους αντίπαλους λόγους.
Εκδ. κέλευθος / Σελ. 431
Αθήνα 2019 - https://anarchypress.wordpress.com/2021/06/12/απο-τον-μπακουνιν-στον-λακαν/#more-37570
