ενδείξεις - αντενδείξεις





πρός τό δεῖν οὕτω



Προηγούμενα εὕσημον λόγον δῶτε








by : tinakanoumegk

 την πανδημία


 
0
Εδώ και καιρό παρατηρείται μια γενικότερη σύγχυση σχετικά με τις επιστημονικές ορολογίες που χρησιμοποιούνται για την πανδημία και αναφέρονται σε κρούσματα, φορείς, ασυμπτωματικούς, προσυμπτωματικούς κλπ.
Σκέφτηκα λοιπόν να συγκεντρώσω ορισμένες διευκρινίσεις σε ένα εκτεταμένο ποστ, αλλά χρησιμοποιώντας bullet points, με την ελπίδα ότι θα καταφέρουμε να ξεκαθαρίσουμε λίγο την κατάσταση αλλα ταυτόχρονα να επισημάνουμε τις αβεβαιότητες που υπάρχουν ακόμη και σήμερα.
1. Κρούσμα είναι όποιος έχει συμπτώματα (υποκειμενικά) ή/και κλινικά σημεία (αντικειμενικά) συμβατά με λοίμωξη από τον κορωνοϊο (δηλαδή συμβατά με COVID-19), και ταυτόχρονα έχει και θετικό PCR. Κρούσμα θα μπορούσε να είναι και κάποιος με συμπτώματα/σημεία συμβατά με τη νόσο ακόμη και χωρίς PCR έλεγχο. Τονίζω τον όρο “συμβατά”. Για παράδειγμα, ασθενής με δυσουρία έχει πιθανότατα ουρολοίμωξη και ασθενής με έμφραγμα έχει έμφραγμα, κι ας έχουν θετικό τεστ για τον ιό. Δεν είναι κρούσματα λοιπόν αν δεν έχουν κλινικά συμβατή νόσο. Σπάνιες εξαιρέσεις μπορεί να υπάρχουν βέβαια.
2. Κρούσμα ΔΕΝ είναι όποιος έχει θετικό διαγνωστικό έλεγχο (PCR η έλεγχο αντιγόνου) χωρίς συμπτώματα ή/και χωρίς κλινικά σημεία συμβατά με νόσο COVID-19.
3. Ο διαγνωστικός έλεγχος με PCR ανευρίσκει γενετικό υλικό του ιού. ΔΕΝ μπορεί να ξεχωρίσει αν υπάρχει λειτουργικός ιός ή μόνο τμήματα γενετικού υλικού του ιού. Άρα το PCR δεν μπορεί ξεκάθαρα να μας πει αν κάποιος είναι φορέας του ιού. Είναι φορέας γενετικού υλικού του ιού.
4. Μετάδοση της νόσου γίνεται μόνο αν υπάρχει λειτουργικός ιός.
5. Ο διαγνωστικός έλεγχος με PCR δεν μπορεί να διαγνώσει αν κάποιος είναι μολυσματικός (αν δηλαδή μπορεί να μεταδώσει τη νόσο). Η μόνη εξέταση που μπορεί να το κάνει αυτό είναι η καλλιέργεια ιού σε κύτταρα. Δυστυχώς είναι πρακτικά αδύνατο να γίνει αυτή η εξέταση στην καθημερινή ρουτίνα. Πάντως, είναι απόλυτα φυσιολογικό να έχει κάποιος θετικό PCR και να μην μεταδίδει τον ιό, και σίγουρα συμβαίνει. Από την άλλη, είναι αναγκαίος συμβιβασμός να χρησιμοποιούμε το PCR ως δείκτη μετάδοσης, αλλά θα πρέπει να διευκρινιστεί μέχρι πιο όριο πρέπει να συμβαίνει αυτό. Δεν μπορεί να συνεχιστεί όπως σήμερα…
6. Η μετάδοση της νόσου προϋποθέτει επαρκές ιικό φορτίο και πάντα λειτουργικό ιό. Κανείς δεν προσβάλλεται αν έρθει σε επαφή με έναν ιό μόνο. Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε ακόμη πόσο είναι το απαραίτητο ιικό φορτίο για να προκαλέσει μετάδοση και νόσο.
7. Ένας ασυμπτωματικός θετικός στο PCR που έχει μόνο τμήματα γενετικού υλικού κι όχι λειτουργικό ιό, σίγουρα δεν μεταδίδει τη νόσο.
8. Ένας ασυμπτωματικός θετικός σε PCR, ΑΝ έχει λειτουργικό ιό, μπορεί να μεταδώσει τη νόσο ανάλογα με το ιικό φορτίο που έχει. Δυστυχώς δεν υπάρχουν καθορισμένα όρια κάτω από τα οποία δεν υπάρχει μετάδοση του ιού. Επειδή συνήθως οι ασυμπτωματικοί αναμένεται να έχουν μικρότερο ιικό φορτίο (ή μη λειτουργικό ιό), φαίνεται πως μεταδίδουν λιγότερο. Δεν είναι όμως μηδενική η πιθανότητα μετάδοσης.
9. Να ξεκαθαρίσουμε ότι υπάρχουν 2 ορισμοί για όσους δεν έχουν συμπτώματα. Α. Προ-συμπτωματικός, εκείνος που δεν έχει συμτπώματα στην παρούσα φάση αλλα τελικά θα εμφανίσει συμπτώματα. Β. Ασυμπτωματικός, εκείνος που δεν θα εμφανίσει ποτέ συμπτώματα.
10. Γνωρίζουμε ότι σημαντικό ποσοστό των μεταδόσεων συμβαίνουν όταν ο φορέας είναι ακόμη σε προ-συμπτωματικό στάδιο. Ακόμη και το 50% της μετάδοσης (ίσως και παραπάνω) συμβαίνει κατά το προ-συμπτωματικό στάδιο. Φαίνεται ότι οι ασυμπτωματικοί (αυτοί δηλαδή που δεν θα εμφανίσουν ποτέ συμπτώματα) μεταδίδουν πολύ λιγότερο σε σχέση με όσους θα εμφανίσουν τελικά συμπτώματα, χωρίς ακόμη να είναι ξεκάθαρο πόσο λιγότερο (π.χ. https://journals.plos.org/plosmedicine/article?id=10.1371/journal.pmed.1003346).
Συμπερασματικά, ο όρος κρούσμα, που χρησιμοποιείται σήμερα για όλους τους θετικούς στον ιό, είναι τελείως λάθος επιστημονικά. Το θετικό PCR ανευρίσκει γενετικό υλικό, όχι απαραίτητα λειτουργικό ιό. Το PCR δεν μπορεί να διαγνώσει νόσο όταν δεν υπάρχουν συμπτώματα (διότι τότε δεν υπάρχει νόσος), ούτε μπορεί να διαγνώσει μολυσματικότητα και μετάδοση (διότι δεν ξεχωρίζει λειτουργικό ιό από τμήματα γενετικού υλικού). Παράδειγμα, όσοι έχουν παρατεταμένα θετικό PCR, αρκετές μέρες μετά την παρέλευση της νόσου και των συμπτωμάτων, σχεδόν σίγουρα δεν μεταδίδουν τον ιό σε άλλους.
Δυστυχώς ακόμη η επιστήμη δεν έχει καθορίσει τα όρια ιικού φορτίου στο PCR που θα μπορούσαν να αντιστοιχούν σε μολυσματικότητα και σε μετάδοση. Εδώ για παράδειγμα φάνηκε ότι ασθενείς δεν είναι μεταδοτικοί μετά την 8η ημέρα των συμπτωμάτων τους ακόμη κι αν έχουν θετικό έλεγχο PCR: https://www.cebm.net/…/infectious-positive-pcr-test…/
Ορισμένοι συμβιβασμοί που κάνουμε είναι λογικοί, αλλά δεν σημαίνει ότι είναι επιστημονικά ορθοί. Αντιθέτως, φαίνεται ότι κάποιες φορές οδηγούν σε φαινόμενα τρόμου και υστερίας. Καλό θα ήταν να τα ξεκαθαρίσει η επιστήμη το ταχύτερο δυνατόν.
Posted on : Τρίτη 23 Φεβρουαρίου 2021 [ 0 ] comments Label:

ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΔΕΡΒΕΝΙΟΥ

by : tinakanoumegk

 Γρηγόρης Κλαδούχος


Επειδή πολλοί διαβάζουμε, ακούμε, αλλά σε άλλα δίνουμε σημασία, ή δεν καταλαβαίνουμε και με αφορμή την ανακοίνωση του Σ. Καραβά και την ανακοίνωση του Δήμου που σε αυτήν έδειξαν κάποιοι συνδημότες μας ότι τους αρέσει:
- Στο Δημοτικό Συμβούλιο (12/2), ο δήμαρχος είπε ότι το έργο δόθηκε σε «μεγάλη ομάδα», «μεγάλο αρχιτέκτονα» αλλά ονόματα δεν υπήρξαν.
- Στην ίδια ενημέρωση προς τους δημοτικούς συμβούλους είπε ότι το έργο δόθηκε για «όλα όσα για επανάχρηση-ενεργειακά» και ότι θα ασχοληθούν και με «τα δομικά στοιχεία».
- Στην ανακοίνωση του Δήμου αναφέρεται και η μελέτη «επανάχρησης» και στο αντικείμενο της σύμβασης μιλούν γενικώς για «μετασκευή του σε χώρο για εκπαιδευτικούς, πολιτιστικούς και κοινωφελείς σκοπούς του Δήμου».
- για το κτίριο δεν έχει αποφασιστεί καμία χρήση. Δεν αντιλαμβάνομαι ποια αρχιτεκτονική μελέτη μπορεί να συνταχθεί εφόσον δεν γνωρίζουμε την λειτουργικότητα του κτιρίου, ποιες απαιτήσεις χώρων κλπ.
- Στο παραπάνω δημοτικό συμβούλιο η κ. Αδαμοπούλου είπε ότι αυτό θα το συζητήσουν στο Δερβένι. Ενώ ο Δήμαρχος δηλώνει ότι κάνει συζητήσεις με ΕΛΚΕΘΑ… Κατάλαβε κάποιος τι γίνεται; (...)
- Η περιοχή έχει ανάγκη το Ειρηνοδικείο ως χώρο που να τον οικειοποιείται η τοπική συλλογική δραστηριότητα.



by : tinakanoumegk


                                                                   Α.      

     Δεν συνηθίζει η Ελληνική Τηλεόραση να υπηρετεί τον τοπικό πολιτισμό. Ακολουθεί την αντίληψη της υπαίθρου και της ζωής σε αυτήν ως ψυχαγωγικό χώρο, σκηνικό έξω από την γεωγραφία της παραγωγής και της οικονομίας που τοποθετούνται αλλού. Και όμως. Αν καλοσκεφτούμε την κουζίνα  του χωριού σε πολλές εκπομπές στην τηλεόραση επαληθεύει τον Εζέν Ουεμπέρ: «η κουζίνα του χωριού κερδίζει συνεχώς έδαφος όσο εξαφανίζονται τα χωριά».

     Όταν «πέσεις» πάνω στην ΕΚΠΟΜΠΗ ΤΗΣ ΕΡΤ «ΠΟΠ μαγειρική», θα διαπιστώσεις την επιστροφή του τόπου, ένα κρίκο στην αλυσίδα των κοινωνών μιας πρώτης ύλης, τους μετασχηματισμούς βιωματικής μαγειρικής. Από το hardware της παραγωγής στο κτήμα ξετυλίγεται μια software επεξεργασία, χημεία, δημιουργία, πληροφορίες και προσθετικότητες συμβόλων.

     Η εκπομπή του Μανώλη Παπουτσάκη δεν είναι ρεάλιτι σόου που υπαγάγει την γαστρονομία στις ανάγκες του θεάματος. Η ταχύτητα του μαγειρέματος δεν αποτελεί αποφασιστικό στοιχείο, δεν κρίνεται ούτε ο faster shef κάτω από την τυραννία του λεπτοδείχτη. Δεν απευθύνεται μόνο στην γαστρονομία εστιατορίων και ξενοδοχείων. Δεν απουσιάζουν τα υποκείμενα της παραγωγής των διατροφικών προϊόντων, της πρώτης ύλης.

     Η μαγειρική και οι μετασχηματισμοί σε ενέργεια ζωής και πολιτισμού στην παραπάνω εκπομπή παρέχεται με ειλικρίνεια, φιλικότητα, χωρίς εντυπωσιασμούς. Το μήνυμα στην ουσία της απλότητας, μέσα σε μια αυστηρή αναζήτηση μιας αειφορικής λογικής στην διαδρομή μιας μεγάλης πορείας: από το σκάλισμα του παρελθόντος, στην γοητεία της ανεύρεσης των σπόρων του μέλλοντος. Η υποβολή στην επικαιρότητα του τομέα διατροφή ως ευχαρίστηση, ανάγκη ζωής και οικονομία. Από τον ιδρώτα στο χωράφι, την εποχικότητα, την μικρή απόσταση ως την κατανάλωση, στις συνταγές, στην πρόσκληση όλων των αισθήσεων. Μια απόλαυση βιώματος αυθεντικού πιάτου, μνήμης και φαντασίας.

                                                       Β. 

      Δυστυχώς ο πολιτισμός του φαγητού απουσιάζει ως στοιχείο προγραμματικής βάσης από το πολιτικό προσωπικό αλλά και αυτού των Δήμων, των λεγόμενων πνευματικών κέντρων, αλλά και των επαγγελματικών φορέων. Έχουν υποκαταστήσει την εργασία και τα παραγωγικά μοντέλα με τριτογενείς δραστηριότητες και την κατανάλωση. Υποσκάπτεται έτσι το δικαίωμα ενός βιώσιμου μέλλοντος.                                 


Η γεωπολιτική της διατροφής δεν ακολουθεί τα δίκτυα αποφάσεων της εξουσίας. Αυτό, όμως, θα έπρεπε να εκμεταλλευτούν όσοι διαμορφώνουν πολιτικές, όσοι από την επικρατούσα τάξη καθορίζουν πράγματα και ιεραρχήσεις. Να αποδώσουν στρατηγική σημασία στις γεωγραφίες παραγωγής, στο  πολυώνυμο σύστημα της υπαίθρου και της πλούσιας κιβωτού των γεύσεων. Να αποδώσουν στον αγρότη το κοινωνικό κύρος που του αναλογεί, να προβάλουν την ιδέα της ζωής και του αγροτικού πολιτισμού και να προσανατολίσουν αναδιευθετήσεις με κρίκο την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού με προγράμματα καινοτόμων πρακτικών. Οι αγρότες πρέπει να γίνουν – όπως ο πρωτεργάτης της 
Madre Terra τους ονομάζει: διανοούμενοι της γης. Με συνοδεία συμποσίων, σεμιναρίων επιστημονικών φορέων, τοπικών start-up καινοτομικής διεξόδου του αγροτικού αποθέματος και γαστρονομίας, ποιοτικής διασφάλισης.

                                                                Γ. 

     ΠΟΠ μαγειρική, τυπικά προϊόντα ποιότητας και ταυτότητας στο τραπέζι του φαγητού με όλη την οικογένεια: ένα κοινό συναίσθημα πληρότητας. Σε αυτές τις ευλογημένες στιγμές το φαγητό είναι πέρα από ανάγκη, ευχαρίστηση, ένα κίνητρο σκέψης. Με τα λόγια του Wendell Berry «μία αγροτική πράξη».

     Ο Βάιντα σε κινηματογραφικό του έργο - μας δίνει το μέτρο και το όριο της ανθρώπινης συμπεριφοράς σε σχέση με το φαγητό. Τοποθετεί στο τραπέζι δύο αντιθετικές ιδεολογίες εξουσίας. Μέσα από την αναπαράσταση των διαφορετικών σχέσεών τους με την τροφή προσφέρει πληροφορίες για τις σχέσεις αυτών των ανθρώπων με τον κόσμο και τους άλλους. Άλλωστε πολύ νωρίτερα είχε ειπωθεί ότι είμαστε αυτό που διατρεφόμαστε.

 

     Γρηγόρης Κλαδούχος

     Ξυλόκαστρο Κορινθίας

 

Posted on : Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου 2021 [ 0 ] comments Label:

Δεσμώτες της τεχνικής - Ουμπέρτο Γκαλιμπέρτι

by : tinakanoumegk

 Δεσμώτες της τεχνικής

   (Θανάσης Γιαλκέτσης)


Ο Ουμπέρτο Γκαλιμπέρτι είναι καθηγητής Φιλοσοφίας της Ιστορίας σε Πανεπιστήμιο της Βενετίας. Η ακόλουθη συνέντευξή του δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Il Domani d’Italia».


 Καθηγητή Γκαλιμπέρτι, στις μελέτες σας και στα βιβλία σας έχετε ασχοληθεί με τις βαθιές αλλαγές της ανθρώπινης κατάστασης στον σύγχρονο πολιτισμό, που κυριαρχείται με τρόπο διεισδυτικό και αμετάκλητο από την τεχνολογική διάσταση. Χρειαζόμαστε αληθινά ένα νέο ουμανισμό, μια νέα Αναγέννηση;

Θα την είχαμε πραγματικά ανάγκη, αλλά δεν βλέπω να υπάρχουν οι προϋποθέσεις της. Η Αναγέννηση χαρακτηριζόταν ουσιαστικά από την κεντρική θέση που απέδιδε στον άνθρωπο. Σήμερα, ωστόσο, αυτό δεν είναι πλέον δυνατό, στον βαθμό που, στην εποχή της τεχνικής, ο άνθρωπος δεν είναι πλέον «κέντρο», υποκείμενο, επειδή έχει γίνει «ένας λειτουργός τεχνικών μηχανισμών». Το μοντέλο αναφοράς, στο οποίο προσπαθούν να τον καταστήσουν λειτουργικό, είναι ουσιαστικά «η μηχανή», σε σχέση με την οποία ο άνθρωπος παρουσιάζεται ως κάτι το ατελές: αρρωσταίνει, αλλάζει ψυχική διάθεση, δεν είναι αποτελεσματικός και λειτουργικός όπως η μηχανή, ενώ η αποτελεσματικότητα και η λειτουργικότητα είναι οι κυρίαρχες έννοιες της εποχής της τεχνικής. Εμείς συνεχίζουμε να σκεφτόμαστε την τεχνική σαν ένα εργαλείο στα χέρια του ανθρώπου.

Στην πραγματικότητα δεν είναι πλέον έτσι και αυτό οφείλεται στο γεγονός –μας το διδάσκει ο Χέγκελ– ότι, όταν ένα φαινόμενο αυξάνεται ποσοτικά, τότε παράγει μια ποιοτική αλλαγή του τοπίου. Αυτό το εγελιανό θεώρημα επαναλήφθηκε από τον Μαρξ, όταν υποστήριζε ότι το χρήμα είναι ένα μέσο για την πραγματοποίηση σκοπών, όπως η παραγωγή των αγαθών και η ικανοποίηση των αναγκών. Αν όμως το χρήμα γίνεται η οικουμενική συνθήκη για την παραγωγή όλων των αγαθών και για την ικανοποίηση όλων των αναγκών, τότε το χρήμα δεν είναι πλέον ένα μέσο, αλλά γίνεται ο πρώτος σκοπός σε σχέση με τον οποίο θα δούμε σε ποιο βαθμό θα παραχθούν αγαθά και θα ικανοποιηθούν ανάγκες. Αν αυτό το σκεπτικό το εφαρμόσουμε στην τεχνική –ως οικουμενική συνθήκη για την πραγματοποίηση κάθε σκοπού–, τότε οι σκοποί θα υποταχθούν στην επίτευξη του μέγιστου τεχνικού δυναμικού και επομένως η τεχνική –και όχι ο άνθρωπος– γίνεται το μέγιστο υποκείμενο της ιστορίας.

 Ο Μαξ Βέμπερ περιέγραφε τις διαδικασίες εξορθολογισμού όχι ως βαθμιαία και εκτεινόμενη γνώση όλων των μηχανισμών και όλων των κανόνων που κυβερνούν τη ζωή μας, αλλά αντίθετα ως «απομάγευση του κόσμου». Δεν νομίζετε ότι υπάρχει –στην υπαρξιακή μας κατάσταση– μια επιβλητική επιστροφή των μηχανισμών επηρεασμού των συμπεριφορών, που φτάνει ως το σημείο να μας καθιστά σκλάβους της σκέψης άλλων και όχι δημιουργούς μιας ελεύθερης σκέψης;

Ηδη ο Χάιντεγκερ μας προειδοποιούσε ότι η κυρίαρχη σκέψη είναι μια υπολογιστική σκέψη, μια σκέψη «που λογαριάζει», και ότι, αν συμβεί αυτό, θα καταλήξουμε να κατανοούμε μόνον αυτό που είναι ωφέλιμο και δεν θα γνωρίζουμε πλέον τι είναι ωραίο, τι είναι δίκαιο, τι είναι αληθινό, τι είναι ιερό. Τότε όλες αυτές οι ουμανιστικές έννοιες, που διαμόρφωσαν την ιστορία της δυτικής σκέψης, ξεθωριάζουν, χάνονται στο βάθος σε σχέση με τη σκέψη που είναι σε θέση να υπολογίζει. Αυτό ισχύει ακόμα περισσότερο σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία και στην εποχή της τεχνικής. Η ανησυχία του Χάιντεγκερ ήταν ότι δεν υπάρχουν εναλλακτικές σε αυτόν τον κυρίαρχο τρόπο σκέψης, που είναι αποκλειστικά υπολογιστικός. Είναι επομένως ανησυχητικό το ότι ο κόσμος ολόκληρος μετατρέπεται σε έναν ενιαίο, πελώριο τεχνικό μηχανισμό και κυρίως το ότι εμείς δεν είμαστε προετοιμασμένοι γι’ αυτόν τον ριζικό μετασχηματισμό του κόσμου. Ακόμα πιο ανησυχητικό είναι όμως το ότι δεν διαθέτουμε πλέον μια σκέψη εναλλακτική προς τη σκέψη της τεχνικής. Αυτό έχει ακόμα πιο θλιβερές επιπτώσεις, επειδή οι άνθρωποι –μην έχοντας μιαν εναλλακτική στη «σκέψη που υπολογίζει»– για να αντιληφθούν τον κόσμο, βασίζονται σε κοινούς τόπους, που διαδίδονται από τα μέσα μαζικής επικοινωνίας και κυρίως από την τηλεόραση. Ηδη ο Νίτσε είχε διαισθανθεί ότι όποιος σκέφτεται διαφορετικά από τη διαδεδομένη σκέψη θα οδηγείται αμέσως στο φρενοκομείο.

 Ανάμεσα σε μια κοινωνία ριζικά αναδομημένη, παγκοσμιοποιημένη και εξαρτημένη, και στους μύθους της επιστροφής στη φύση, υπάρχει άραγε ένας τρίτος δρόμος, που θα μας ξαναδίνει τη δυνατότητα να είμαστε πρωταγωνιστές των υπαρξιακών μας επιλογών;

Ηδη ο Φρόιντ είχε σημειώσει ότι η πρόοδος του πολιτισμού συνεπάγεται την αφομοίωση όλο και πιο συγκεκριμένων, δεσμευτικών και πιεστικών κανόνων, τέτοιων ώστε να εγκλείουν το άτομο σε ένα είδος ατσάλινου κλουβιού. Και παρατηρούσε ότι έχουμε ανταλλάξει την ευτυχία μας για λίγη ασφάλεια. Η νεύρωση είναι το αποτέλεσμα αυτής της κοινωνίας που αποτελείται κυρίως από μηχανισμούς. Ο άνθρωπος υποβαθμίζει την ύπαρξή του σε μια λειτουργία. Γι’ αυτό υπάρχει μια υποβάθμιση στις ανθρώπινες σχέσεις και τα πρόσωπα επικοινωνούν με βάση τους τρόπους που ο μηχανισμός απαιτεί. Υπάρχει μια κατάρρευση των συναισθημάτων, των αυθεντικών σχέσεων, της ανθρωπιάς, επειδή οι κυρίαρχες έννοιες της τεχνικής και της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας είναι εκείνες του εργαλειακού λόγου: «Να πετύχουμε τον μέγιστο σκοπό με την ελάχιστη χρήση μέσων». Εξω από αυτό δεν υπάρχει σκέψη. Ολα τα υπόλοιπα φαίνονται σαν περιττά, σαν υπερβολή, σαν σπατάλη. Η ανθρώπινη υπόσταση όμως δεν είναι μόνον ορθολογικότητα, είναι και συναίσθημα, το οποίο αντίθετα καταλήγει να παραγνωρίζεται ως αξία. Δεν υπάρχει πλέον η ανιδιοτέλεια της συμπεριφοράς, αλλά μόνον η ωφελιμότητά της, και αυτό προκαλεί μιαν υποβάθμιση της ανθρωπιάς, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να αισθάνονται άσχημα. Δεν είναι τυχαίο που έχουμε γίνει οι πρώτοι καταναλωτές ψυχοφαρμάκων σε όλο τον κόσμο και αυτό περισσότερο για να αντιμετωπιστεί ένα σύμπτωμα παρά για μια θεραπεία. Ακόμα και η ίδια η κατάθλιψη έχει αλλάξει όψη. Δεν είναι πλέον οργανωμένη γύρω από τον πυρήνα του «αισθήματος ενοχής», αλλά γύρω από εκείνον της ανεπάρκειας: «Θα τα καταφέρω ή δεν θα τα καταφέρω;»

 Κοινωνιολογία, ψυχολογία, ψυχιατρική, παιδαγωγική δεν κατορθώνουν από μόνες τους να δώσουν πειστικές απαντήσεις στα δικά μας «γιατί;». Μπροστά στις δυσκολίες να ερμηνεύσουμε τις υπαρξιακές μας ανάγκες, μπροστά στη μοναξιά και στη δυσκολία να κατανοήσουμε και να επικοινωνήσουμε, η φιλοσοφία, η λογοτεχνία και οι διάφορες καλλιτεχνικές εκφράσεις μπορούν να δώσουν τη συμβολή τους;

Κάποτε η φιλοσοφία ήταν η μητέρα όλων των γνώσεων. Επειτα υπήρξε διαφοροποίηση και χειραφέτηση. Ως συνέπεια αυτής της ειδίκευσης, ο άνθρωπος αντιμετωπίστηκε με τρόπο σχηματικό και περιοριστικό. Αν πάρουμε για παράδειγμα την ψυχολογία, βλέπουμε ότι θεωρεί τον άνθρωπο ως την «περίπτωση» μιας θεωρίας, τον αντικειμενοποιεί. Ισχύει ακόμα η αντίρρηση του Χούσερλ: αντικειμενοποιώντας τον άνθρωπο, η ψυχολογία χάνει την αρμοδιότητά της, επειδή της διαφεύγει η υποκειμενικότητά του, η ατομικότητά του. Η οικονομία μας εκπαίδευσε να εξετάζουμε την πραγματικότητα με την έννοια της ωφελιμότητας, χάνοντας τις αξίες του ωραίου, του καλού, του ιερού, του αληθινού, της εσωτερικότητας. Η φιλοσοφία αναζητάει την αλήθεια ως ρυθμιστικό ιδεώδες προς το οποίο πρέπει να τείνουμε μέσα από την κριτική του υπάρχοντος και τη μετατροπή του προφανούς σε πρόβλημα, ήδη με αφετηρία τον Σωκράτη που συζητούσε γι’ αυτά τα πράγματα στις πλατείες. […

  ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ εφσυν 

by : tinakanoumegk

 

Μπορεί να είναι εικόνα κείμενο που λέει "ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Σικυωνίων Κορινθιακή σταφίδα στα Προγράμματα Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη Διήμερο Διαδικτυακό Επιμορφωτικό Σεμινάριο Τετάρτη 14-4-2021 Παρασκευή 16-4-2021 7:30-20:30 18:00-20:30 Καλαμάτα Καστρίου, UNESCO- -ΕΚΠΑ Διαχείριση Συνδιοργάνωση: Ζακύνθου,Η Ηλείας, Κορινθίαςκαι :Αργολίδας, ραφείο Πληροφόρησης (MIO το Διεθνές Δίκτυο MEdIES, ταΚΠΕ: λιθακιάς, Μολάων, Κίου την' Έδρα /Δίκτυο Μεσόγειο" σεσυνεργασίαμ τουςΥπευθύνους τωνΔιευθύνσεων ΠΕ:Αργολίδας, Σεμινάριο επιμόρφωσης Κορινθίας, Δευτεροβάθμιας MEdIES Καστρίου Επιχειρησιακό Πρόγραμμα 丽 Εκπαίδευση ΕΣΠΑ 트2014-2020"
ΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΎΣ Α΄/ΘΜΙΑΣ και Β΄/ΘΜΙΑΣ των ΝΟΜΩΝ:
Αιτωλ/νιας, Αργολίδας, Αρκαδίας, Αχαΐας, Ζακύνθου, Ηλείας, Κορινθίας, Λακωνίας, Μεσσηνίας
Πρόσκληση σε εξ αποστάσεως διήμερο επιμορφωτικό σεμινάριο με τίτλο
«Η Κορινθιακή σταφίδα στα Προγράμματα Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη»
Η επιμόρφωση θα υλοποιηθεί μέσω πλατφόρμας Zoom σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (ΕξΑΕ) και η δυνατότητα συμμετοχής στην πλατφόρμα θα είναι 270 άτομα.
Η αίτηση συμμετοχής των ενδιαφερομένων εκπαιδευτικών γίνεται στη διεύθυνση:
μέχρι και τη Δευτέρα 01/03/2021
Συνδιοργάνωση: Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Σικυωνίων με το Μεσογειακό Γραφείο Πληροφόρησης (MIO-ECSDE), το Διεθνές Δίκτυο MEdIES, τα Κ.Π.Ε. Καλαμάτας, Καστρίου, Κλειτορίας-Ακράτας, Κρεστένων, Λιθακιάς, Μεσολογγίου, Μολάων, Νέας Κίου και την Έδρα /Δίκτυο UNESCO-ΕΚΠΑ "Διαχείριση και Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη στη Μεσόγειο "UNESCO-ΕΚΠΑ σε συνεργασία με τις/τους Υπευθύνους Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης/Σχολικών Δραστηριοτήτων/Πολιτιστικών Θεμάτων των Δ/σεων Α/θμιας Εκπ/σης Αργολίδας, Αχαΐας, Ζακύνθου, Ηλείας, Κορινθίας και Β/θμιας Εκπ/σης Αργολίδας, Αχαΐας, Κορινθίας.
by : tinakanoumegk

Δημητρης Κούβελας (Φαρμακολογία) - Κων/νος Φαρσαλινός (Ερευνητής) - Απόστολος Βανταράκης (Επιδημιολογία)


► Δημήτρης Κούβελας καθηγητής Φαρμακολογίας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ)
► Κωνσταντίνος Φαρσαλινός Ιατρός Ερευνητής Πανεπιστημίου Πατρών και Σχολής Δημόσιας Υγείας Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής
► Απόστολος Βανταράκης καθηγητής Υγιεινής και επιδημιολογίας Πανεπιστημίου Πατρών

Posted on : Τετάρτη 17 Φεβρουαρίου 2021 [ 0 ] comments Label:

Η τεχνική και το ιδεώδες, του Παναγιώτη Κονδύλη

by : tinakanoumegk

 Η τεχνική και το ιδεώδες, του Παναγιώτη Κονδύλη



          Οι νεότερες συζητήσεις περί τεχνικής στρέφονται γύρω από δύο μεγάλα θέματα. Αφενός πρόκειται για τις επιπτώσεις του τεχνικού τρόπου σκέψης και της τεχνικής πράξης πάνω στην «ουσία» ή στην «ανθρωπιά» του ανθρώπου ως προσώπου· αφετέρου πρόκειται για τις συνέπειες των τεχνικών εξελίξεων σε ό,τι αφορά την ανθρωπότητα ως σύνολο, η οποία αυτή τη φορά ­ καθώς ενδιαφέρει η ζωή και η επιβίωσή της ­ θεωρείται ως συλλογική οντότητα και ως βιολογικό είδος. Πάνω στα δύο αυτά προβλήματα διατυπώθηκαν όλες οι δυνατές αισιόδοξες ή απαισιόδοξες απόψεις και δεν είναι δυνατό να πει κανείς κάτι σχετικά δίχως να επαναλάβει πράγματα ήδη ειπωμένα. Δεν είναι αυτή η πρόθεσή μας. Εμάς ενδιαφέρει περισσότερο η ενδεικτική σημασία του γεγονός ότι κατά τις τελευταίες δεκαετίες το κέντρο βάρους της συζήτησης μετατοπίστηκε από το πρώτο θέμα στο δεύτερο. Ασφαλώς τα δύο θέματα διασταυρώνονται σε ουσιώδη σημεία, προπαντός αν κάποιος, σκεπτόμενος με το πνεύμα της ανθρωπιστικής παράδοσης, πιστεύει ότι η επιβίωση είναι δυνατή και εύλογη μονάχα ως ηθικά αγαθός βίος. Ωστόσο η διαφορά ανάμεσα στις δύο προβληματικές παραμένει εννοιολογικά σαφής και μεθοδικά χρήσιμη. Και η μετάβαση από το ιδεώδες της ολόπλευρης προσωπικότητας στο ιδεώδες της συλλογικής επιβίωσης σημαδεύει μια βαθιά ιστορική τομή.



Η αύξουσα απόσταση ανάμεσα στην ανθρωπιστική και στην τεχνική παιδεία αποτυπώθηκε κατά τη δεκαετία του 1960 στη γνωστή ρήση για τις «δύο κουλτούρες». Η ρήση αυτή γεννούσε την εντύπωση ότι δύο περίπου ισοδύναμες τάσεις αναμετριούνται και η έκβαση της αναμέτρησης παραμένει ανοιχτή. Η τέτοια εντύπωση ήταν απατηλή. Η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνικής μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο είχε προδιαγράψει την κατάρρευση της ανθρωπιστικής παιδείας και μόνο η επήρεια του νόμου της αδρανείας διασφάλιζε τη σχετικά μακρά επιβίωση του αστικού πνεύματος μέσα στον κόσμο της μαζικής δημοκρατίας. Ετσι η κατάρρευση πήρε τη μορφή ανώδυνου θανάτου, τον οποίο ακολούθησε μια πολυτελής κηδεία. Ακριβώς όταν πρωτοδιατυπώθηκε η παραπάνω ρήση, η ανθρωπιστική παιδεία έχανε την τελευταία της μάχη ενάντια στις ενωμένες δυνάμεις της πολιτισμικής επανάστασης και της οικονομίας, οι οποίες, παρά την αντίθεσή τους, ασπάζονταν από κοινού το σύνθημα ότι η παιδεία πρέπει να τεθεί στην υπηρεσία της «πράξης» και της «κοινωνίας». Με τις λέξεις αυτές η κάθε πλευρά εννοούσε βέβαια κάτι διαφορετικό. Δεν ήταν δύσκολο όμως να προβλέψει κανείς τίνος η ερμηνεία θα επικρατούσε.

Αισθητική του παλιατζίδικου

Ωστόσο η πολιτισμική επανάσταση της δεκαετίας του 1960 και του 1970 προχώρησε ακόμη περισσότερο. Υιοθέτησε βασικά μοτίβα της παλαιότερης καλλιτεχνικής avant-garde και προλείανε τον δρόμο του «μεταμοντερνισμού» γκρεμίζοντας τις ιεραρχίες του ανθρωπιστικού παιδευτικού κανόνα και νομιμοποιώντας ό,τι πριν φαινόταν καθημερινό ή τετριμμένο μέσω της σουρεαλιστικής «αισθητικής του παλιατζίδικου». Παράλληλα αποσυντέθηκε το ιδεώδες της προσωπικότητας που θεμελιωνόταν στις ιεραρχίες αυτές, κάνοντας τόπο στην αντίληψη ενός ρευστού εγώ, ανοιχτού σε όλες τις δυνατότητες της «αυτοπραγμάτωσης». Η πρόθεση ήταν χειραφετητική, όμως το χειροπιαστό αποτέλεσμα ήταν η διαμόρφωση και ενίσχυση των πνευματικών στάσεων οι οποίες συνυφαίνονται με τη λειτουργία μιας μαζικής δημοκρατίας, στηριζόμενης στη μαζική παραγωγή και στη μαζική κατανάλωση.

Η αντίθεση ανάμεσα στις «δύο κουλτούρες», υπό την έννοια δύο διαφορετικών παιδευτικών ιδεωδών, διευθετήθηκε έτσι από μόνη της, μολονότι όσοι τράφηκαν με την ανθρωπιστική παιδεία το κατάλαβαν αυτό πολύ αργά και πολύ απρόθυμα. Τη δραστική τούτη λύση την επέβαλαν αντικειμενικοί λόγοι και όχι π.χ. η πρωταρχική και αθεράπευτη ασυμβιβασία της ανθρωπιστικής παιδείας με την τεχνική καθ’ εαυτήν. Μέσα στην αστική – ανθρωπιστική ιεραρχία των πνευματικών αξιών η επιστήμη κατείχε υψηλότατη θέση, στενά δεμένη μαζί της ήταν η τεχνική, και ο μεγάλος τεχνικός ­ είτε ως μοναχικός εφευρέτης είτε ως δαμαστής των φυσικών δυνάμεων για οικονομικούς σκοπούς ­ πρόβαλλε ως νέος Προμηθέας μέσα στο πάνθεο των μεγάλων ατόμων, δίπλα στον καλλιτέχνη και στον φιλόσοφο. Ηταν και ο ίδιος αδρή ενσάρκωση του αστικού ιδεώδους της προσωπικότητας και η εργασία του όφειλε να δημιουργήσει τις υλικές προϋποθέσεις για την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας εν γένει. Ωστε η τεχνική όφειλε να υπηρετήσει την ανάπτυξη εκείνου το οποίο θεωρούσε κανείς ως άξιο να αναπτυχθεί με βάση το ανθρωπιστικό ιδεώδες της προσωπικότητας.

Αυτή ήταν η αστικοφιλελεύθερη σύνθεση τεχνικής και ανθρωπισμού και η μαρξιστική ουτοπία μιας εκτεχνικευμένης κοινωνίας ελεύθερων ολόπλευρων ατόμων δεν ήταν παρά η εσχατολογική εκδοχή τούτης της σύνθεσης. Την τεχνική δεν τη θεωρούσαν ως ύβριν ο αστός ή ο ανθρωπιστής, παρά τη μομφή αυτή τη διατύπωσαν πρώτοι οι πατριαρχικοί αριστοκράτες μεγαλογαιοκτήμονες και οι εκπρόσωποι του κλασικού συντηρητισμού, τον κόσμο των οποίων τον σάρωσε η δεύτερη βιομηχανική επανάσταση. Μεταγενέστεροι εχθροί του φιλελευθερισμού υποστήριξαν, αντίθετα, ότι η τεχνική πρέπει να κατανοηθεί μάλλον ως ειμαρμένη παρά ως ύβρις και ότι η κατάφαση αυτής της ειμαρμένης, πέραν ανθρωπιστικών ελπίδων ή συντηρητικών αρών, θα μπορούσε να καταστήσει τον «Εργάτη» (Jünger) ή τους «Καίσαρες της Βιομηχανίας» (Spengler) ικανούς για μεγάλα ιστορικά επιτεύγματα.

«Δεξιά» και «αριστερά» καταφύγια

Μετά την αποσύνθεση του κλασικού συντηρητισμού η μομφή της ύβρεως παραχείμασε σε διάφορα «δεξιά» και «αριστερά» καταφύγια. Εγινε και πάλι επίκαιρη όταν ο ανταγωνισμός ανάμεσα στις «δύο κουλτούρες» έληξε λόγω ατροφίας της μιας τους και όταν το ζήτημα της τεχνικής άρχισε πλέον να εξετάζεται όχι στην ατομικιστική προοπτική του ανθρωπιστικού παιδευτικού ιδεώδους αλλά κυρίως σε συνάρτηση με τη συλλογική επιβίωση. Η στροφή αυτή απέρρευσε από έναν διπλό φόβο: τον φόβο μπροστά σε έναν ατομικό πόλεμο και σε μιαν οικολογική κατάρρευση. Και στις δύο περιπτώσεις το παράδοξο είναι ότι όσο μεγαλώνει ο φόβος τόσο πιο απαραίτητη γίνεται η τεχνική, έτσι ώστε αποκλείεται η επιστροφή σε συνθήκες όπου θα έλειπαν όσοι κίνδυνοι γέννησε ακριβώς η τεχνική. Η ύπαρξη των ατομικών όπλων εξανάγκασε καθ’ εαυτήν τους πρωταγωνιστές του Ψυχρού Πολέμου να διευρύνουν και να τελειοποιήσουν τα οπλοστάσιά τους ήδη προκειμένου να διαθέτουν δυνατότητα αποτροπής. Η πιθανότητα και η καταστροφικότητα ενός ατομικού πολέμου αυξανόταν παράλληλα με την προσπάθεια της αποτροπής, δηλαδή της παρεμπόδισης του πολέμου διά μέσου επιπρόσθετης τεχνικής προόδου. Ο φαύλος κύκλος τερματίστηκε όχι από την εσωτερική λογική αυτής της κατάστασης αλλά από εξωτερικούς παράγοντες, οι οποίοι εξανάγκασαν σε υποχώρηση τον έναν από τους δύο ανταγωνιστές.

Πολύ λιγότερο πρέπει να αναμένεται η επέμβαση του από μηχανής θεού στον οικολογικό τομέα. Αν εδώ υπάρχει πράγματι κάποια διέξοδος, αυτή είναι ότι η τεχνική θα εξουδετερώσει η ίδια τις ανεπιθύμητες παρενέργειές της. Παράγει όμως αυτές τις παρενέργειες ακριβώς επειδή η αναπαραγωγή της κοινωνικής ζωής εξαρτάται όλο και περισσότερο από τεχνικές διαδικασίες και εξελίξεις. Ακόμη και οι σφοδρότεροι κατήγοροι της σύγχρονης τεχνικής δεν θα μπορέσουν να αμφισβητήσουν ότι χωρίς υψηλή εκτεχνίκευση θα κατέρρεε ο ανεφοδιασμός των σημερινών μαζικών κοινωνιών. Ηδη η διατροφή έξι (και αύριο οχτώ ή δέκα) δισεκατομμυρίων ανθρώπων καθιστά αναπόδραστες εκτεταμένες τεχνικές επεμβάσεις στη φύση και η οικολογική επιβάρυνση θα αυξηθεί αναγκαστικά στον βαθμό που οι παγκόσμιες καταναλωτικές προσδοκίες θα προσανατολισθούν στο δυτικό πρότυπο. Ο φόβος μπροστά στις συνέπειες της τεχνικής και οι τεχνικές ανάγκες της κοινωνίας αυξάνονται παράλληλα, ενώ τόσο ο φόβος όσο και οι ανάγκες ανάγονται σε υπαρξιακά – βιολογικά αίτια.

Δεν ενδείκνυται πάντοτε να κάνει κανείς την ανάγκη φιλοτιμία, συχνά όμως το απαιτούν οι εκάστοτε ιδεολογικές ανάγκες. Σύμφωνα με τον τρόπο με τον οποίο η σημερινή Δύση κατανοεί και νομιμοποιεί τον εαυτό της, η τεχνική δεν είναι απλώς κάτι κοινωνικά απαραίτητο αλλά επιπλέον συνδέεται και με το δυτικό ιδεώδες περί ελευθερίας. Αφενός αποτελεί, όπως λέγεται, δημιούργημα και συνάμα επιβεβαίωση της ορθολογικότητας εκείνης, η οποία προστατεύει τα πνεύματα από τη σκοταδιστική «μεταφυσική», επομένως ενισχύει πραγματιστικές ή ανεκτικές στάσεις και έτσι εδραιώνει την πλουραλιστική δημοκρατία. Αφετέρου η τεχνική συναρτάται με ένα άλλο έρεισμα της δημοκρατίας, την ελεύθερη οικονομία. Γιατί η τελευταία χρειάζεται οπωσδήποτε την τεχνική πρόοδο και την προωθεί αδιάκοπα μέσω του ανταγωνισμού των επιχειρήσεων.

Αντιδημοκρατικός ανορθολογισμός

Τούτη η άκρως γενναιόδωρη σύνδεση της τεχνικής με μιαν ορθολογικότητα, η οποία τάχα υπηρετεί την ελευθερία, συμβάλλει ασφαλώς στην καθησύχαση των υπαρξιακών φόβων και γεννά το παρήγορο αίσθημα ότι τουλάχιστο κάνει κανείς ό,τι είναι πολιτικά και ηθικά ορθό, έστω και αν δεν γνωρίζει πού μας οδηγεί αυτό το ορθό. Αν δεν υπεισερχόταν ο ιδεολογικός – ψυχολογικός παράγοντας, θα ήσαν ηπιότερες οι μομφές που διατυπώνουν οι φύλακες της political correctness εναντίον της «εχθρότητας προς την τεχνική» ως έκφρασης ενός αντιδημοκρατικού ανορθολογισμού.

Οι μομφές αυτές γίνονται τόσο σφοδρότερες όσο περισσότερο απειλεί να διαφύγει κάθε ελέγχου ο φόβος που συνεχίζει να υπάρχει πίσω από τις καθησυχάσεις και τις παρηγόριες.

Βέβαια, παρά τις ιδεολογικές υπερασπίσεις της τεχνικής, το γόητρό της έχει μειωθεί στα τελευταία 20 χρόνια. Πρακτικά αποφασιστικό παραμένει ωστόσο το γεγονός ότι κανείς δεν έχει να προτείνει μια ρεαλιστική εναλλακτική λύση προς την τεχνική πρόοδο. Οσο καθαρότερα διαγράφεται πίσω από τον Προμηθέα ο μαθητευόμενος μάγος τόσο εντείνεται η εξάρτηση από τις εμπνεύσεις του. Εμπιστεύεται κανείς την τύχη του στην τεχνική χωρίς να την εγκωμιάζει και χωρίς να υπερβαίνει ολοκληρωτικά μιαν εσωτερική δυσπιστία. Οι πλείστοι άνθρωποι στις δυτικές κοινωνίες, αν καθόλου στοχάζονται πάνω σε τέτοια ζητήματα, ελπίζουν προφανώς ότι η τεχνική θα βρει εγκαίρως τις απαιτούμενες λύσεις. Η ελπίδα ως μορφή παραίτησης μοιάζει η ψυχολογικά προσφορότερη διέξοδος, όταν θέλει κανείς να αποφύγει μορφές παραίτησης πολύ χειρότερες.

Ετσι κι αλλιώς δεν υπάρχουν πολλές δυνατότητες επιλογής. Αν η τεχνική συνθηκολογήσει σε παγκόσμιο επίπεδο μπροστά στη δημογραφική και στην οικολογική επιβάρυνση, τότε σίγουρα μας περιμένει ο κανιβαλισμός. Υπ’ αυτήν την έννοια ο ανθρωπισμός συνεχίζει να εξαρτάται από την τεχνική. Αλλά ένας ανθρωπισμός ο οποίος με τα νώτα στον τοίχο αγωνίζεται ίσα ίσα για να αποφευχθούν οι χείριστες καταστροφές και να διασωθεί η βιολογική ουσία του είδους «άνθρωπος» είναι γι’ αυτόν και μόνο τον λόγο ένας κολοβωμένος ανθρωπισμός. Το αστικοφιλελεύθερο ανθρωπιστικό ιδεώδες κατέρρευσε εξαιτίας της τεχνικής προόδου, η οποία κατέστησε δυνατή τη μετάβαση στη μαζική δημοκρατία της μαζικής παραγωγής και της μαζικής κατανάλωσης. Αν παρ’ όλ’ αυτά η τεχνική παραμένει ο έσχατος φύλακας του ανθρωπισμού, ο λόγος είναι ότι στο μεταξύ άλλαξε ριζικά η σημασία του τελευταίου.

https://piotita.gr/2021/02/17/η-τεχνική-και-το-ιδεώδες-του-παναγιώτη/?fbclid=IwAR1PwZQfzfG8bnvOJeY_RNbge9Ew10IvKYFKfXZ2doXTHeVNh4tUt4hEACM

Πηγή: ΤΟ ΒΗΜΑ, 07.06.1998
by : tinakanoumegk

 

Η Αρχόντισσα Ελισάβετ Υψηλάντη της ξακουστής οικογένειας Φαναριωτών από την Κωνσταντινούπολη , με καταγωγή από την Τραπεζούντα, σύζυγος του Ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας Κωνσταντίνου Υψηλάντη, έδειξε μεγάλο ενθουσιασμό και δε δίστασε να θυσιάσει τα παιδιά της για την πατρίδα. Ήταν από τις ελάχιστες γυναίκες που μυήθηκαν στην Φιλική Εταιρεία. Την αποκαλούσαν «Πρωτομάνα των Φιλικών» και από το σπίτι της ξεκίνησε η Επανάσταση στην Μολδοβλαχία.
Σαν σήμερα, το 1821, στο αρχοντικό των Υψηλαντών στο Κίσνοβο της Ρωσίας, είναι μαζεμένοι οι τέσσερις αδελφοί (Αλέξανδρος, Νικόλαος, Δημήτριος και Γεώργιος) και οι δύο γραμματείς, Γ. Λασσάνης και Γ. Τυπάλδος και γράφουν την προκήρυξη της Επανάστασης. - Ναί, ἀδέρφια, λέει ο Αλέξανδρος , ὅλα τὰ προσφέρομε θυσία πατριωτική, καὶ τὰ δυὸ ἑκατομμύρια, ποὺ ἡ Ὀθωμανικὴ Κυβέρνηση, κατὰ τὴ συνθήκη, θὰ μᾶς πληρώση τὸν ἐρχόμενο Μάη. Δὲν μποροῦμε νὰ περιμένωμε! Ἡ ἑταιρία ἀνακαλύφτηκε! Ἂς προσφέρωμε καὶ τὰ κτήματά μας στὴ Βλαχία· ἀξίζουν ἕξι ἑκατομμύρια. Καὶ τοὺς μισθοὺς ποὺ παίρνομε ἀπὸ τὴ Ρωσία. Ἂς δώσωμε καὶ τοὺς ἴδιους τοὺς ἑαυτούς μας στὸ βωμὸ τῆς Πατρίδας. Ἔτσι θὰ ἐκτελέσωμε τὴν παραγγελία τοῦ πατέρα μας καὶ θὰ πάρωμε ἐκδίκηση γιὰ τὰ βασανιστήρια ποὺ ὑπέφερε ὁ πάππος μας καὶ πέθανε ἀπ’ αὐτά. Ὅλα ἂς τὰ δώσωμε στὴν πατρίδα. Ἂς κινήσωμε τὸν ἱερὸ ἀγώνα. ∆ιάβασε, Λασσάνη, τὴν προκήρυξη.
∆ιαβάστηκε ἡ προκήρυξη καὶ γίνηκε δεχτὴ μὲ μιὰ καρδιά. Προτού τεθεί η υπογραφή, ο μονοχειρας Αλέξανδρος λέει «είναι και κάτι άλλο».
Σηκώθηκε, βγῆκε ἀπὸ τὸ θάλαμο, πέρασε ἀπ’ ἄλλον καὶ μπῆκε ἴσια στῆς μητέρας του. Τὴ βρῆκε μὲ τὸ πιὸ μικρὸ ἀδέρφι, τὸ Γρηγόρη, δεκατεσσάρων χρονῶν ἀγόρι, καθισμένο στὸ πλάϊ της.
Ἀφοῦ προσκύνησε τὰ πολυσέβαστα γεράματα τῆς μάνας, τῆς τρανῆς Ἀρχόντισσας, τῆς ἔδωσε τὸ χέρι καὶ τὴν ἔσυρε σιγὰ στὸ θἀλαμο, ποὺ βρίσκονταν τ’ ἀδέρφια του.«Μητέρα,είπε προς την αρχόντισσα Ελισάβετ, η σωτηρία της πατρίδος πιθανόν να απαιτήσει και την θυσίαν του κτήματός μας της Κοζνίτσας, το οποίο επί σαράντα ακόμα χρόνια θα αποδίδει πενήντα τέσσαρες χιλιάδες ρούβλια τον χρόνον στο σπίτι σου. Προσφέρεις αυτό το κτήμα μητέρα εις την πατρίδα;». Η αρχόντισσα δάκρυσε και είπε: «Εγώ προσφέρω εσάς παιδιά μου και θα λυπηθώ τα δύο εκατομμύρια ρούβλια;». Μετά τα λόγια αυτά της μητέρας του ο Αλέξανδρος Υψηλάντης υπέγραψε την προκήρυξη και κήρυξε την επανάσταση. Η ηθική και υλική συμβολή στον αγώνα της Ελισάβετ ήταν τόση, που ο Αλέξανδρος συγκινημένος είπε στους άλλους φιλικούς : Γράψτε στο τέλος της διακήρυξης «φιλώ το χέρι της μητρός μου».
Όταν έδωσε και τα τελευταία της χρήματα για τον Αγώνα, η Ελισάβετ Υψηλάντη ρωτήθηκε «πώς θα ζούσε αυτή, μια πριγκίπισσα, ως φτωχή», για να δώσει την εξής απάντηση: «Περιμένετε να λυπηθώ τα κτήματα και τα ρούβλια, όταν έχω δώσει πέντε παιδιά για την πατρίδα;». Με τα τελευταία λόγια της επικυρώθηκε η προκήρυξη. Μετά υπέγραψε και ο Αλέξανδρος Υψηλαντης. Η Ελισάβετ Υψηλάντη έδωσε τελικά, δηλαδή έθαψε, έξι από τα επτά παιδιά της για την πατρίδα και κλήθηκε να συνεχίσει να ζει με έξι ανοιχτές πληγές μες στα στήθια.
Κείμενο: Αναγνωστικό της Στ Δημοτικού του 1952 και Μωραΐτες εν Χορώ.
Μπορεί να είναι εικόνα 1 άτομο και κείμενο που λέει "Ελισάβετ Υψηλάντη"