Stamatis Sekliziotis
Ο ΣΤΟΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ….
(Μήπως να ρωτιούνται περισσότεροι ειδικοί…???)
(Μήπως να ρωτιούνται περισσότεροι ειδικοί…???)
Του: Σταμάτη Σεκλιζιώτη
ΟΙ ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ…
Με ιδιαίτερη προσοχή διάβασα την αντίδραση του Ιδρύματος Ωνάση για τον Χριστουγεννιάτικο στολισμό της Βασ. Σοφίας, μέσω της εκπροσώπου του κ. Αφροδίτης Παναγιωτάκου, Διευθύντριας Πολιτισμού του Ιδρύματος και μετά τα αρνητικά σχόλια που διατυπώθηκαν.... (Βλ. : https://www.iefimerida.gr/…/hristoygenna-2019-enallages-fot…).
Στις περιπτώσεις αυτές και για να είσαι μια σταγόνα χρήσιμος..., το μόνο που μπορείς να κάνεις, είναι να πεις τη γνώμη σου και η οποιαδήποτε αντεπιθετική διάθεση ας αφήνεται καλύτερα στο περιθώριο... Κριτική άποψη «ναι»…, αντεπιθέσεις «όχι» (και δεν ωφελούν άλλωστε…!!).
Δεν μπορεί κανείς να χρεώνει κακές προθέσεις σε κανέναν, όταν προσφέρεται (με τα λεφτά του...) για κάτι το διαφορετικό και το ξεχωριστό από τα τετριμμένα, για κάτι που θα χαροποιεί γιορταστικά τους πολίτες (στον βαθμό που θα το πετύχει βέβαια...)... Σίγουρα όμως, η κοινή γνώμη και άνθρωποι με άποψη, συχνά επιχειρούν να "συμβουλέψουν", να "κατευθύνουν", να "διορθώνουν" αν θέλετε, κάποιες επιλογές του/της χορηγού και εκεί σημαντικό ρόλο παίζουν από τη μια η διάθεση του χορηγού να ακούσει και από την άλλη της Δημοτικής Αρχής να ζητήσει ή να αποδεχθεί προσαρμογές και όλοι τους να σέβονται την κοινή γνώμη, ιδιαίτερα όταν αυτή δείχνει έντονη «δυσαρέσκεια» για κάποια πράγματα και ας είναι ίσως πολύ λιγότερο σπουδαία από τα σημαντικότερα ζητήματα της καθημερινότητας τους...
ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΣ Ο ΣΤΟΛΙΣΜΟΣ, ΑΛΛΑ ΜΕ ΠΡΟΣΟΧΗ….
Ο Χριστουγεννιάτικος στολισμός στην πόλη όντως είναι κάτι το όμορφο, το ψυχολογικά θεραπευτικό, το τουριστικό και κυρίως το ξεχωριστό από την υπόλοιπη χρονιά, με τη δική του σημασία και τα βαθύτερα μηνύματα για εμάς τους Χριστιανούς, αλλά και μια αναγκαία διεγερτική «εμπορική» ορμόνη απαραίτητη στις μέρες αυτές..…
Θέλει όμως πολύ προσοχή όταν μια πρόταση «αστικής γιορταστικής διακόσμησης» την προτείνουμε (σερβίροντας την αρέσει δεν αρέσει…) από έναν ή δύο αναγνωρισμένους «φωτιστές» ειδικούς του είδους, την εφαρμόζουμε, δαπανούμε γι’ αυτή και ερχόμαστε να τη στηρίξουμε με το «ντε και καλά», ότι είναι η καλύτερη και η μοναδική που θα μπορούσαμε να είναι….., κατασκευάζοντας παράλληλα αφηγήματα «υπέρ» της και απορρίπτοντας εν ψυχρώ ή ειρωνευόμενοι (εμμέσως πλην σαφώς) «παραδοσιακές» έννοιες όπως τα αγγελάκια, τα αστεράκια, η το γιορταστικό οικογενειακό τραπέζι και το κάθε «οικείο» του πολίτη, του βαθιά επηρεασμένου και μαθημένου «αλλιώς» από γενιά σε γενιά (και άρα σεβαστό το "θέλω" του…)….
Η όποια «φωτιστική» καινοτομία στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ είναι πάντα αξιοπρόσεκτη, αλλά ούτε τα αγγελάκια κατάργησε ούτε τα χριστουγεννιάτικα δένδρα, ούτε τον οικείο φωτισμό στους πολίτες…. Αντίθετα η καινοτομία ξεπήδησε μέσα απ’αυτά και τα προσέδωσε μια άλλη καλλιτεχνική έλξη αλλάζοντας το design, τα μεγέθη, την κίνηση, τη διάταξη και τους φωτεινούς χρωματισμούς, τις εντάσεις και τους συνδυασμούς, αλλά παραμένοντας αγγελάκια….
Ο φωτισμός των κτιρίων (προσόψεις, εσοχές, περιγράμματα, όγκοι…) είναι επιλεκτικός ανάλογα με τον αρχιτεκτονικό ρυθμό και την αισθητική ή την συμβολική αξία, αλλά και αρμονικά συνδυαστικός… (Τοπόσημα, Μνημεία, Διατηρητέα, κλπ, απαιτούν "μελέτη φωτισμού" σε συνδυασμό με παράλληλη γνώση... περί την αισθητική και την ατομική αρχιτεκτονική κάθε στοιχείου και του περιβάλλοντος χώρου...).
Κεντρικές αρτηρίες φωτίζονται, χωρίς την μονοτονία της αυστηρής γραμμικότητας που επαναλαμβάνεται σε μεγάλα μήκη κεντρικών δρόμων (βλ. Βας. Σοφίας)…, με ποικιλότητα σχημάτων, χρωμάτων, με κινητικότητα και κάθε είδους διαφοροποίηση από τόπο σε τόπο, αποφεύγοντας την υπερβολή, την αποκρουστική φωτορύπανση και το τριτοκοσμικό «κιτς»….!!
Είναι σαφές ότι ο φωτισμός μιας Πρωτεύουσας αναδεικνύεται και από την πολεοδομική της διάταξη και σύνθεση, από τα σχήματα, την φύση και την σύνθεση των ανοικτών της χώρων, την επικρατούσα τάξη (την ένταση και την συχνότητα των βανδαλισμών), κλπ…
ΣΤΟΙΧΕΙΑ «ΤΟΠΙΟΥ» ΠΟΛΗΣ ΠΟΥ ΥΠΟΔΕΧΟΝΤΑΙ ΤΟΝ ΦΩΤΙΣΜΟ…. (ΤΑ ΔΕΝΔΡΑ..??)
Αλλιώς φωτίζεις το Παρίσι ή το Λονδίνο και αλλιώς την Αθήνα ή τη Λάρισα…
Στο Παρίσι π.χ. και στο Άμστερνταμ έχουμε χιλιάδες φυλλοβόλα δένδρα στις δενδροστοιχίες των μεγάλων δρόμων και των καναλιών, όπου οι γυμνές τους κορμοστασιές και οι σιλουέτες τους προσφέρονται για «οφιοειδή φωτισμό» συμβάλλοντας στην αξιοπρόσεκτη νυχτερινή γιορταστική αισθητική της πόλης…
Η Αθήνα αυτή την εποχή δεν έχει να παρουσιάσει σημαντικό «αστικό πράσινο» π.χ. φυλλοβόλων πλην ελαχίστων περιπτώσεων σημειακά… (άλλωστε στη χώρα μας, τα φυλλοβόλα δένδρα δεν τα θέλουμε και πολύ γιατί «μας λερώνουν», ή «κουράζουν» τα δημοτικά μας συνεργεία να καθαρίζουν τους δρόμους όταν πέφτουν τα φύλλα τους….). Ακόμη και οι κακάσχημες, οι άρρωστες και οι γερασμένες μουριές, στους περισσότερους δρόμους της πρωτεύουσας είναι κλαδεμένες (κουτσουρεμένες) μέχρι τον κορμό, χωρίς να διευκολύνουν τον στολισμό… (οι περισσότεροι φωτισμοί δένδρων στις πόλεις μας, περιορίζονται στον κορμό μπροστά σε κανένα κατάστημα, ή σε κανένα πεζοδρόμιο από κάποιον μερακλή δημότη, για δείγμα..…)…
Στο Βερολίνο π.χ. ο φωτισμός «προσαρμόστηκε» στη διάταξη και την Αρχιτεκτονική του Τοπίου στον Βοτανικό Κήπο της πόλης, ακολουθώντας σχήματα και όγκους χαμηλών φυτών και δένδρων…, κάνοντας τον κήπο σημείο αναφοράς και στη διάρκεια της νύχτας…!!
ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΓΟΥΣΤΟ ΟΙ ΞΕΝΟΙ….
Ο γιορταστικός φωτισμός μιας πόλης δεν αποτελεί «αποκλειστικό» αντικείμενο ειδικών του φωτισμού ή ειδικών διακοσμητών... Πρόκειται για υπόθεση και αρμοδιότητα πολύ πιο πολύπλοκη από ότι φαίνεται, με αναγκαίο τον λόγο και τη γνώση των Αρχιτεκτόνων, Αρχιτεκτόνων Αστικού Σχεδιασμού, Αρχιτεκτόνων Τοπίου και προφανώς των «δοκιμασμένων» σε παρόμοιες «ασκήσεις» Διακοσμητών και των ειδικών Φωτισμού σε συνεργασία… Κανένας μόνος του δεν πετυχαίνει ποτέ τα όσα καταφέρνει μια ολόκληρη ομάδα γνώσης και εμπειρίας… Το «ομαδικό γούστο» των πιο κατάλληλων της δουλειάς σίγουρα οδηγεί σε καλύτερες λύσεις…
Όσο για την προσωπική μου άποψη για την Βας. Σοφίας, ας μου επιτρέψουν οι δημιουργοί της, να την «απορρίψω» απλά ως «φυσιολογικώς» απαράδεκτη, εάν συμβουλευτώ την αισθητική μου παιδεία και κρίση… Δεν θα ήθελα να την κρίνω σε λεπτομέρεια και να ψάξω τα "γιατί και τα πώς", γιατί η κριτική είναι σίγουρα δυσάρεστη και προτιμώ να συμβουλεύω παρά να δυσαρεστώ, είτε ρωτιέμαι είτε όχι και ας πέφτω και έξω…. (ουδείς τέλειος)…
Το τελικό πάντως αποτέλεσμα έχει σχέση και με το πόσο βαθιά μπαίνει το χέρι στην τσέπη για την κάλυψη της εν λόγω δαπάνης για το δυνατόν καλύτερο και το αισθητικότερο, αλλά δεν είναι πάντα κι’ έτσι… «..μπορείς με τα λίγα να κάνεις μέχρι και θαύματα….»… και όπως λένε οι «φίλοι» μας οι «σύμμαχοι»…
«…there are always ideas which make money matter less…»
«…there are always ideas which make money matter less…»
Σ. Σεκλιζιώτης
(Φωτο: με τη σειρά, (1) Τα «διαφορετικά» αγγελάκια της Regent Street του Λονδίνου… (2) Τα αγγελάκια της Νέας Υόρκης πλαισιώνοντας περιποιημένο αστικό κήπο στο Rockefeller Center γνωστό και ως Channel Gardens.., (3) Οι φωτισμένες γυμνές σιλουέτες φυλλοβόλων δένδρων στο Παρίσι, (4) Ρώμη, κυματοειδής φωτισμός σε κίνηση στην εμπορική via del Corso…. (5) Βερολίνο, Βοτανικός Κήπος…, (6) Φωτισμένο Άμστερνταμ, με τα φυλλοβόλα δένδρα πάνω από το «γυαλί» νερό των καναλιών και τις προσόψεις των κτιρίων, (7) Λ. Βασ. Σοφίας…, Αθήνα)
Εορταστικός φωτισμός Αθήνας,επεισόδιο δεύτερο.
To Ίδρυμα Ωνάση απάντησε στον ντόρο για το σούργελο του φωτισμού δια της κας Παναγιωτάκη Αφροδίτης.Και μίλησε για την έγκριση των διεθνούς φήμης ...φωτιστών(sic), για τέχνη,για μεγάλη αποδοχή από τους νέους, για παρωχημένα αγγελάκια και αστράκια και μανία με το παρελθόν. Και σαν γνωστό ''στριμμένο άντερο που είμαι'', τους έστειλα ένα mail:
Κυρία Αφροδίτη Παναγιωτάκου,
Κυρία μου, μένω πράγματι κατάπληκτος με την αλαζονεία της απάντησης σας, στην σωρεία αρνητικών σχολίων σχετικά με την επιλογή του άθλιου φωτισμού της Βασ.Σοφίας. Μάλλον δεν θα πρέπει να είστε χρήστης του διαδικτύου και γι αυτό δικαιολογείστε.Αλλά λόγω θέσης σας, το να μην διαβάζετε ή να μην πληροφορείστε τι λέγεται, και όταν μάλιστα σας αφορά άμεσα ως ίδρυμα, δημιουργεί εύλογα ερωτήματα σχετικά με τον επαγγελματισμό σας.Είπατε πολλά κυρία Παναγιωτάκου, για τους φημισμένους....''φωτιστές'' , την ...εθνική μας φωτίστρια(!) ΅Ελευθερία Ντεκώ και τον Γιώργο Τέλλο...διάσημους ανθρώπους που θα έπρεπε να ξέρει κάθε Αθηναϊκή οικογένεια, φαντάζομαι. Λυπάμαι κυρία Παναγιωτάκου αλλά μάλλον ζούμε σε άλλους γαλαξίες, ακόμα και σε παράλληλα σύμπαντα. Στον δικό σας κόσμο, όμορφο είναι μια σειρά από στήλες φωτισμένες, στον δικό μας, όμορφο είναι αυτό που μας θυμίζει τον λόγο του φωτισμού, τα Χριστούγεννα κυρία μου.Μας λέτε ότι δεν υπάρχουν μόνο αγγελάκια και αστεράκια,αλλά υπάρχει και καλλιτεχνική άποψη.Επειδή εσείς και οι όμοιοί σας, βαφτίζετε όλο αυτό τον αδιάφορο διάκοσμο, τέχνη. Μας μιλάτε για μανία για το παλιό, τότε που όλες οι παραστάσεις εξωράϊζαν την πραγματικότητα, ενώ πολύς κόσμος δεν είχε να φάει. Σας πληροφορώ κυρία μου, ότι τώρα είναι πολύ περισσότερος ο κόσμος που δεν έχει να φάει, μόνο που εσείς αδυνατείτε να τον δείτε , μέσα στον σνομπίστικο κόσμο της αφθονίας και της μπλαζέ καλλιτεχνίας στον οποίο ζείτε. Και τελικά, το να μας κάνετε μαθήματα καλλιτεχνίας και να προκαλείτε την νοημοσύνη μας, πατρονάροντας μας και υποδεικνύοντας πως είναι το όμορφο, το δικό σας αποκλειστικά όμορφο, είναι επιεικώς απαράδεκτο.Τέλος, αναφέρατε πως...''Ο δημόσιος χώρος δεν είναι ιδιοκτήτη κρατική περιουσία, είναι δημόσιος χώρος, είμαστε όλοι συνιδιοκτήτες και συνδιαχειριστές..... Μόνο που εσείς, αποφασίζοντας και διατάσσοντας, επιλέξατε αυτόν τον, οτιδήποτε άλλο, εκτός από Χριστουγεννιάτικο στολισμό, ερήμην μας, για εμάς.Και αυτό λέει πολλά σε όλους εμάς.
Περικλής ΔανόπουλοςΥγ. Φυσικά δεν περιμένω απάντηση σε έναν αδαή σαν κι εμένα , που δεν γνωρίζει τους....φωτιστές που μας αναφέρατε. Λυπάμαι αλλά δεν τα πάω καλά με τους νεολογισμούς.
To Ίδρυμα Ωνάση απάντησε στον ντόρο για το σούργελο του φωτισμού δια της κας Παναγιωτάκη Αφροδίτης.Και μίλησε για την έγκριση των διεθνούς φήμης ...φωτιστών(sic), για τέχνη,για μεγάλη αποδοχή από τους νέους, για παρωχημένα αγγελάκια και αστράκια και μανία με το παρελθόν. Και σαν γνωστό ''στριμμένο άντερο που είμαι'', τους έστειλα ένα mail:
Κυρία Αφροδίτη Παναγιωτάκου,
Κυρία μου, μένω πράγματι κατάπληκτος με την αλαζονεία της απάντησης σας, στην σωρεία αρνητικών σχολίων σχετικά με την επιλογή του άθλιου φωτισμού της Βασ.Σοφίας. Μάλλον δεν θα πρέπει να είστε χρήστης του διαδικτύου και γι αυτό δικαιολογείστε.Αλλά λόγω θέσης σας, το να μην διαβάζετε ή να μην πληροφορείστε τι λέγεται, και όταν μάλιστα σας αφορά άμεσα ως ίδρυμα, δημιουργεί εύλογα ερωτήματα σχετικά με τον επαγγελματισμό σας.Είπατε πολλά κυρία Παναγιωτάκου, για τους φημισμένους....''φωτιστές'' , την ...εθνική μας φωτίστρια(!) ΅Ελευθερία Ντεκώ και τον Γιώργο Τέλλο...διάσημους ανθρώπους που θα έπρεπε να ξέρει κάθε Αθηναϊκή οικογένεια, φαντάζομαι. Λυπάμαι κυρία Παναγιωτάκου αλλά μάλλον ζούμε σε άλλους γαλαξίες, ακόμα και σε παράλληλα σύμπαντα. Στον δικό σας κόσμο, όμορφο είναι μια σειρά από στήλες φωτισμένες, στον δικό μας, όμορφο είναι αυτό που μας θυμίζει τον λόγο του φωτισμού, τα Χριστούγεννα κυρία μου.Μας λέτε ότι δεν υπάρχουν μόνο αγγελάκια και αστεράκια,αλλά υπάρχει και καλλιτεχνική άποψη.Επειδή εσείς και οι όμοιοί σας, βαφτίζετε όλο αυτό τον αδιάφορο διάκοσμο, τέχνη. Μας μιλάτε για μανία για το παλιό, τότε που όλες οι παραστάσεις εξωράϊζαν την πραγματικότητα, ενώ πολύς κόσμος δεν είχε να φάει. Σας πληροφορώ κυρία μου, ότι τώρα είναι πολύ περισσότερος ο κόσμος που δεν έχει να φάει, μόνο που εσείς αδυνατείτε να τον δείτε , μέσα στον σνομπίστικο κόσμο της αφθονίας και της μπλαζέ καλλιτεχνίας στον οποίο ζείτε. Και τελικά, το να μας κάνετε μαθήματα καλλιτεχνίας και να προκαλείτε την νοημοσύνη μας, πατρονάροντας μας και υποδεικνύοντας πως είναι το όμορφο, το δικό σας αποκλειστικά όμορφο, είναι επιεικώς απαράδεκτο.Τέλος, αναφέρατε πως...''Ο δημόσιος χώρος δεν είναι ιδιοκτήτη κρατική περιουσία, είναι δημόσιος χώρος, είμαστε όλοι συνιδιοκτήτες και συνδιαχειριστές..... Μόνο που εσείς, αποφασίζοντας και διατάσσοντας, επιλέξατε αυτόν τον, οτιδήποτε άλλο, εκτός από Χριστουγεννιάτικο στολισμό, ερήμην μας, για εμάς.Και αυτό λέει πολλά σε όλους εμάς.
Περικλής ΔανόπουλοςΥγ. Φυσικά δεν περιμένω απάντηση σε έναν αδαή σαν κι εμένα , που δεν γνωρίζει τους....φωτιστές που μας αναφέρατε. Λυπάμαι αλλά δεν τα πάω καλά με τους νεολογισμούς.
