Αλέξανδρος Στεργιόπουλος | 03/02/2019
Αν θες να καταλάβεις έναν λαό, άκου τη μουσική του. Αν θες να καταλάβεις τη μουσική ενός λαού, γνώρισε τον λαό, τον δήμο. Ο Κρίστοφερ Κινγκ στο “Ηπειρώτικο μοιρολόι” έκανε αυτό ακριβώς και δεν έμαθε μόνο τι εστί “Ηπειρώτικη μουσική” και τι σημαίνει να είσαι Ηπειρώτης. Ο Κρίστοφερ Κινγκ έμαθε την αιτία του έρωτα του για τη μουσική, την αιτία που ζει και αναπνέει, αγαπά, λυπάται, θρηνεί, χαίρεται, γιορτάζει και γλεντά και δεν σταματά να ψάχνει, να ερευνά… Αιτία όλων αυτών είναι ο αδέσποτος ήχος, αυτός που “μιλούσε” πριν από μας, αυτός που οδηγούσε και όριζε τη ζωή, αυτός που ψυχαγωγούσε και θεράπευε τον σωματικό και ψυχικό πόνο του ανθρώπου. Για τον Κινγκ εν αρχή δεν είναι ο λόγος, αλλά ο ήχος. Ο ήχος των πουλιών, του αέρα μέσα από τα φύλλα των δέντρων, το κελάρυσμα του νερού, ο αντίλαλος των πρώτων εργαλείων… Από κει ξεκινάνε όλα και ίσως καταλήξουν σε έναν άλλο, εξωγήινο, πολιτισμό. Αν κάτι μπορεί να γίνει γέφυρα συμπαντική, αυτό είναι ο ήχος. Ο Κρίστοφερ Κινγκ σε αυτό το βιβλίο μας εξομολογείται τον έρωτα του και εμείς δεν μπορούμε παρά να θαυμάσουμε το όμορφο, το απλό, το αληθινό…
Ο Κρίστοφερ Κινγκ είναι συλλέκτης δίσκων 78 στροφών και αναζητά μουσική ανόθευτη. Ητοι να έχει υποστεί όσο το δυνατόν λιγότερες αλλοιώσεις, να έχει περάσει αμέσως από την παραγωγή στην ηχογράφηση. Δεν αρκεί όμως αυτό. Για τον Κινγκ, το μεγαλείο της μουσικής υπάρχει μόνο όταν όλα είναι ζωντανά. Οι άνθρωποι, οι ψυχές, οι διαθέσεις, το περιβάλλον, οι ήχοι… Οι δίσκοι 78 στροφών είναι ό,τι πιο κοντινό στην πηγή, όμως για τον Κινγκ η πηγή έχει σημασία και στην Ηπειρο υπάρχει και είναι ζωντανή, αυθεντική… Η δημώδης μουσική σε αυτό το σημείο έχει διατηρήσει την επαφή της με τον χρόνο και το πέρασμα του δεν την επηρέασε. Η ανακάλυψη αυτής της μουσικής θα γίνει τυχαία σε μια συνοικία της Κωνσταντινούπολης και θα είναι η αφετηρία για το μεγάλο ταξίδι του Κινγκ στη Βορειοδυτική Ελλάδα. Θα έρθει ξανά και ξανά, θα μάθει για τα πανηγύρια, για τους μεγάλους οργανοπαίκτες -Κίτσο Χαρισιάδη, Αλέξη Ζούμπα, κ.α.-, για το τσίπουρο, τη φιλοξενία των κατοίκων, θα ακούσει ιστορίες και μοιρολόγια….
Το “Ηπειρώτικο μοιρολόι” (Εκδόσεις Δώμα) γράφτηκε με αγάπη, σεβασμό και δέος για τη μουσική και τον πολιτισμό της Ηπείρου. Φαίνεται πεντακάθαρα σε κάθε σελίδα. Όπως φαίνεται η γνώση, η μελέτη, η κοπιώδης συγκέντρωση ιστορικού υλικού και η σωστή και λελογισμένη χρήση επιστημονικών αναφορών (λαογραφικών, ανθρωπολογικών, κ.α.). Το έργο του Κινγκ μπερδεύεται με την ατμόσφαιρα του μυθιστορήματος, την εγκυρότητα του ακαδημαϊκού εγχειρήματος και την ομορφιά της λαϊκής σοφίας. Η μετάφραση αυτού του ιδιαίτερα απαιτητικού έργου ανήκει στον Αριστείδη Μαλλιαρό και του αξίζουν τα εύσημα. Όπως και στις εκδόσεις “Δώμα”, που πολύ προσεκτικά και με μεράκι επιλέγουν σωστά προσφέροντας αξιόλογα βιβλία.
